30/10/2006 09:24:47
Gdy w 1826 r. Francuz Joseph Niepce stworzył pierwszy heliograf – “obraz namalowany światłem słonecznym” – odtwarzając widok z okna swojej pracowni: gruszę, gołębnik i stodołę, nikt nie przeczuwał nawet, że oto miały miejsce narodziny nowej, niezwykłej dziedziny sztuki. XIX w. przyniósł dalszy rozwój techniki fotografii, znaczony nazwiskami jej pionierów: Daguerre, Fritha i Bissona. Jednak dopiero wiek następny sprawił, że fotografia rozwinęła się i uzyskała zupełną autonomię.
Od 13 paśdziernika w Barbican Art Gallery w Londynie oglądać można niezwykle interesującą wystawę, będącą jedną z pierwszych prób przekrojowej prezentacji prac największych fotografików naszych czasów. „In the Face of History: European Photographers in the 20th Century” zaprasza nas do fascynującej podróży w świat fotografii, które powstawały od początku do końca ubiegłego wieku. A było to stulecie, do którego z powodzeniem dałoby się zastosować określenie „ciekawe czasy” – znaczone śladami dwóch wojen i rewolucji, powstaniem i upadkiem totalitaryzmów, wydarzeniami zmieniającymi nie do poznania oblicze naszego kontynentu. Znalazły one swe odbicie w rozwijającej się i dojrzewającej wówczas sztuce fotografii.
Na londyńskiej wystawie obejrzeć można przede wszystkim prace mistrzów dawnej fotografii – czarno-białe i utrzymane w szlachetnym kolorze sepii dokumenty tamtych czasów. Znalazły się tu m.in. prace Eugene Atgeta – artysty, o którym wiadomo zaledwie tyle, że trzydzieści lat swojego życia poświęcił na fotografowanie miłości swojego życia: Paryża. Gdy umarł w1927 r., w jego atelier odnaleziono ok. 2 tys. negatywów oraz prawie 10 tys. fotograficznych odbitek, zaskakujących niezwykłą subtelnością i urokiem. Innym fotografikiem, który swe życie związał ze stolicą Francji, a którego prace obecne są na wystawie, jest Węgier – Gyula Halász Brassai. Ten mieszkający na skupiającym paryską bohemę Montparnasie pisarz, myśliciel i autor pięknych zdjęć, przyjaśnił się m.in. z Salvadorem Dalí, Picassem czy Matissem. W czasie I wojny światowej walczył w armii Austro-Węgier. Znajdziemy tu także fotografie innego weterana walk tej wojny, który na froncie we Włoszech fotografował obrazy walk: to Czech Josef Sudek, artysta związany głównie z Pragą.
W Barbicanie nie zabrakło także zdjęć współczesnych fotografików, np. pochodzącego z Ukrainy Borisa Mikhailova, ukazujących m.in. wpływ dezintegracji Związku Radzieckiego na warunki życia przeciętnego mieszkańca tamtych terenów – obrazy nędzy, wizerunki bezrobotnych i bezdomnych. Interesujące są też zdjęcia Niemca, Wolfganga Tillmansa – jednego z najbardziej znaczących współczesnych fotografików, specjalizującego się głównie w sztuce portretowej, martwej naturze i pejzażu.
Na wystawie nie brakuje też polskich akcentów. Przede wszystkim są tu prace wielkiego guru dwudziestolecia międzywojennego – Witkacego. Ten pisarz, teoretyk sztuki, filozof i malarz był też jednym z największym nowatorów XX-wiecznego portretu fotograficznego. Chociaż w koncepcji sztuki Witkacego fotografia nie miała samodzielnego miejsca, stała się jednak niezwykle ważnym sposobem zapisu stanów świadomości. Już jako chłopiec stworzył fotograficzny cykl serii lokomotyw, następnie zaczęły powstawać portrety – pod wpływem angielskich prerafaelitów i fotograficzki Julii Cameron. Eksperymentował tu z nowatorską formą tzw. ciasnego czy ostrego kadru, stosował też zbliżenia, próbując ukazać psychoanalityczny portret duszy. W ten sposób powstawały ekspresjonistyczno – symboliczne portrety bądź też inscenizowane, humorystyczne, dadaistyczne scenki, związane z teatrem życia, którego kolejne akty odgrywane były wszędzie tam, gdzie pojawiał się Witkacy. W myśl własnej filozoficznej koncepcji Istnienia Poszczególnego zakładał on psychologiczne maski, identyfikując się z postaciami z piosenek, filmów, artykułów. Ale fotografia była dla niego przede wszystkim środkiem tworzenia metafizycznego napięcia, którego efekty zobaczyć możemy na londyńskiej wystawie.
W Barbican znalazły się też zdjęcia z łódzkiego getta, dokumenty związane z tragedią holocaustu, wykonane przez urodzonego w 1910 r. w Warszawie fotografika Henryka Rossa (Slezingera). „Przyjechałem do Łodzi w 1941 r. wraz z innymi Żydami z Pragi. Przybyło pięć transportów, my byliśmy w drugim. Miałem wtedy 17 lat. Była ze mną moja matka i ojciec, przeżyłem tylko ja. Posiadając status fotografa wydziału statystycznego getta i mając oficjalny dostęp do fotograficznego aparatu, miałem możliwość fotografowania w tajemnicy życia Żydów w getcie. Bezpośrednio przed jego zamknięciem w 1944 r. zakopałem negatywy w ziemi, aby pozostawić zapis rozgrywającej się tragedii. Brałem udział w zupełnym zniszczeniu polskich Żydów przez nazistowskich oprawców. Chciałem zachować historyczne dowody naszego męczeństwa” – wspominał artysta w 1997 r., cztery lata przed swoją śmiercią. Niektóre ze zdjęć z tego wstrząsającego cyklu, oglądać możemy na ekspozycji.
Fotografowanie pozwala na realizację odwiecznego pragnienia człowieka - zatrzymania mijającego czasu. Świat wokół nas zmienia się błyskawicznie, a wraz z nim sztuka fotografii. Jej przemiany kryją w sobie mnóstwo zagadek. Z każdą odpowiedzią powstają też nowe pytania. Wszystkich zaś szukających na nie niebanalnych odpowiedzi, zainteresuje na pewno londyńska wystawa.
Martyna Mazurek
Bądź pierwszą osobą, komentującą ten artykuł.
Najczęściej komentowane
Simvic-najstarszy skup metali kol...
NAJWIĘKSZY W LONDYNIE SKUP METALI KOLOROWYCH PŁACIMY NAJWYŻS...
Szukasz pracy? zapisz się na kurs...
SZUKASZ PRACY ? PODNIES SWOJE KWALIFIKACJE I ZACZNIJ ZARABIA...
Tanie kursy uk na wszystkie wozki...
TANIE KURSY UK NA WSZYSTKIE WOZKI WIDLOWE I MASZYNY BUDOWLAN...
Kursy szkolenia uprawnienie itp....
Chcesz odmienić swoją sytuację materialną i zaczac zarabiac ...
Kursy szkolenia uprawnienie itp....
Chcesz odmienić swoją sytuację materialną i zaczac zarabiac ...
Szukasz pracy? zapisz się na kurs...
SZUKASZ PRACY ? PODNIES SWOJE KWALIFIKACJE I ZACZNIJ ZARABIA...
Szukasz pracy ? podnies swoje kwa...
Przestań ubiegać się o nisko płatne prace!!! Zmień swoją rze...
Tanie kursy uk na wszystkie wozki...
TANIE KURSY UK NA WSZYSTKIE WOZKI WIDLOWE I MASZYNY BUDOWLAN...
Szkolenie cscs card po polsku na ...
CSCS CARD PO POLSKU NA BUDOWE SZKOLENIE LEVEL 1 NA ZIELONA K...