Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?

Ze swojej pierwej wizyty w Muzeum Nauki w Londynie zapamiętałem dziwne uczucie, że… to eksponaty są dla mnie, a nie ja dla nich. Do wielu z nich można bez problemu podejść, dotknąć, nacisnąć guziczki, pociągnąć dźwignię, zrobić sobie zdjęcie, zostać wirtualnym dyrektorem elektrowni, albo wcielić się w rolę inżyniera dźwięku w studiu nagraniowym. I jakoś nikt z tego powodu na mnie nie krzyczał. A dlaczego to uczucie nazywam dziwnym? Bo ze szkolnych wycieczek zapamiętałem muzea, jako miejsca, które budziły raczej strach niż zainteresowanie. Posępne, ponure, nieprzystępne, pełne nobliwych postaci spozierających ze starych obrazów oraz równie nobliwych pań z obsługi bystrym wzrokiem monitorujących, czy ktoś zanadto nie zbliża się do królewskiego tronu na nieregulaminową odległość.

Tak zresztą jest do dzisiaj. Należy przyodziać paskudne łapcie i karnie maszerować zgodnie z kierunkiem zwiedzania. Nie wolno jeść, robić zdjęć, rozmawiać przez telefon… Być może za chwilę, choćby nieświadomie złamię jakiś zakaz, a niewidzialna ręka mnie złapie mnie za ramię i rozlegnie się gromki okrzyk „a mam cię”. W ten sposób rodzi się poczucie nieustannej inwigilacji wynikające bardziej ze stanu zaszczutej świadomości, niż z realnego zagrożenia.

Ten strach wpajany jest już od dziecka. „Zjedz cały obiadek w przedszkolu, bo pani na ciebie będzie zła”. „Nie rzucaj papierka na ulicę, bo za rogiem może stać strażnik miejski”. „Nie zabieraj niczego w sklepie, bo dorwie cię ochroniarz”. Nie dlatego masz jeść obiad, bo będziesz głodny, nie dlatego nie śmiecić na ulicy, bo w ten sposób tworzysz wokół siebie śmietnik, nie dlatego nie brać niczego ze sklepowych półek, bo kradzież jest czymś złym. Nie – masz tak czynić w obawie, że ktoś na ciebie patrzy.

Tagi: kultura, obyczaje, zachowanie

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: