Można stwierdzić, że zrodził się niespotykany w Europie fenomen przyjaźni i świadomości wspólnoty losu. Każde nowe pokolenie w zupełnie innych warunkach historycznych mogło powoływać się na tradycję tej przyjaźni, co wzmacniało pozytywny wizerunek jednego narodu w oczach drugiego. Nie było powstań węgierskich ani polskich, w których nie uczestniczyliby Węgrzy i Polacy, a potem nie szukali schronienia tu i tam.
"Do Polski biegli,
gdy wszystko przyszło im stracić
i uchodzili na Węgry
bracia Polacy"
(Gyöorgy Rónay)
"Sprawa Polaków jest sprawą Europy. (...) Kto nie szanuje Polaków, kto nie błogosławi ich sprawiedliwego oręża, ten nie kocha (...) swej ojczyzny. (Lajos Kossuth, 1831)
Poczucie wspólnego losu pozostawiło wyraźny ślad w literaturze węgierskiej. W XIX wieku nie było poetów, pisarzy węgierskich, którzy by nie wypowiedzieli się w sprawie Polski, tak samo jak nie było poetów polskich, którzy nie podnieśliby głosu w obronie rewolucji węgierskiej w 1956 roku. Polska obecna jest również w poezji ludowej. Po upadku powstania Rákóczego, które rozpoczął z Polski (tablica pamiątkowa przy kościele św. Krzyża w Warszawie), "biegli" do Polski nie tylko przedstawiciele elit powstańczych, ale masowo chłopi - powstańcy.
"Magyarország és Lengyelország két örökéletű tölgy, melyek külön törzset növesztettek, de gyökereik a föld alatt messzefutnak, összekapesolódtak és láthatatlanul egybefonódtak. Ezért egyiknek léte és eőteljessége a másik életének és egészségének feltétele."
"Węgry i Polska to dwa wiekuiste dęby, każdy z nich wystrzelił pniem osobnym i odrębnym, ale ich korzenie, szeroko rozłożone pod powierzchnią ziemi, i splątały się, i zrastały niewidocznie. Stąd byt i czerstwość jednego jest drugiemu warunkiem życia i zdrowia".
Stanisław Worcell (1849)
"Węgier Polaka rad gości i słucha
W nowym znajomym znajdzie
zawsze druha"
Dziewczyna z Egeru, János Arany
Kilka ciekawostek:
1. Jednym z najwybitniejszych królów Węgierskich był urodzony w Polsce - Holy László (1048-1095).
2. W trakcie bitwy pod Grunwaldem, ówczesny władca Węgier pod naciskiem rycerzy zachodnich chciał wysłać swoje wojsko przeciwko Polakom. Węgierska szlachta przeciwstawiła się temu pomysłowi, dzięki czemu Polacy nie walczyli przeciwko Węgrom.
3. W trakcie bitwy pod Mohacs w 1526 (tak samo ważnej dla Węgrów jak Grunwald dla Polaków), król Polski Zygmunt Stary odmówił wysłania na pomoc Węgrom Polskiego wojska. Węgrzy walczyli z Turkami, z którymi Polacy mieli zawarty 3 letni pokój. 4000 Polaków zignorowało rozkaz i wyruszyło w stronę Mohacs. Niestety przybyli za późno.
4. Stefan Batory, jeden z najwybitniejszych Polskich królów pochodził z Węgier.
5. Najwybitniejszym generałem Węgierskim w trakcie rewolucji przeciwko Habsburgom na Węgrzech, był Polak - Józef Zachariasz Bem.
6. W trakcie Drugiej Wojny Światowej, Węgierscy żołnierze odmówili brania udziału w walkach przeciwko Polakom i wielokrotnie nam pomagali.
7. Bez transportu broni i amunicji, który został wysłany do nas z Węgier, nie byłoby cudu nad Wisłą. Choć Czesi nie przepuścili transportów broni dla polskiego wojska, które Węgrzy postanowili przekazać Polakom podczas wojny polsko bolszewickiej, ostatecznie dzięki zgodzie Rumunii, Węgry dostarczyły do Polski własnym taborem kolejowym "48 milionów pocisków karabinowych typu Mauser, 13 milionów pocisków typu Mannlicher (...) poważną ilość pocisków altyleryjskich różnych kalibrów, 30 tysięcy karabinów typu Mauser i kilka milionów części zapasowych..."
8. Wydarzenia w trakcie powstania na Węgrzech w 1956, spotkały się z bardzo żywiołową reakcją w Polsce. Po inwazji radzieckiej pomoc okazywana przez Polaków "Węgierskim Bratankom" przybrała olbrzymią skalę. Do 12 listopada w całym kraju zgłosiło się 11.196 honorowych krwiodawców, tak że wobec trudności z ich obsłużeniem uruchomiono dodatkowe punkty krwiodawstwa. W całym kraju powstawały komitety zajmujące się działaniem na rzecz potrzebującej ludności węgierskiej. Statystyki PCK wskazują, że samym transportem lotniczym (15 samolotów) dostarczono na Węgry 44 tony medykamentów i materiałów pierwszej potrzeby. Pomoc wysyłana przy użyciu transportu drogowego i kolejowego była znacznie większa. Polską pomoc szacuje się na wartość ok. 2 mln ówczesnych dolarów amerykańskich. Jako ciekawostkę można przytoczyć fakt, iż społecznie, oddolnie zorganizowana pomoc materialna przysłana z Polski była znacznie większa niż udzielona przez rząd USA.
12 Marca 2007 roku cały Węgierski parlament ogłosił dzień 23 marca dniem przyjaźni Polsko-Węgierskiej (324 głosów za tak).
16 Marca 2007 roku Polski parlament zrobił to samo.
Wczytuję dane...