PASM to pierwsze litery angielskich słów (tłustym drukiem pokazano oznaczenia poszczególnych trybów naniesione na pokrętło aparatu):
P: Programmable - programowalny,
Av: Aperture - przysłona,
Tv: Shutter - migawka,
M: Manual, czyli ręcznie
Informacja w opisie aparatu cyfrowego, że posiada tryby (mody) PASM oznacza, że może pracować w jednym z wymienionych wyżej trybów. Wybieranie tych trybów fotografowania odbywa się najczęściej poprzez obrót pokrętła w aparacie i ustawienie odpowiedniego oznaczenia przy znaczniku na obudowie aparatu. Omówimy teraz, jak aparat funkcjonuje w poszczególnych trybach i w jakich sytuacjach dany tryb stosować.
P - tryb programowalny
Najlepiej go zdefiniować, podając czym różni się on od trybu Auto. W trybie Auto możemy jedynie ustawiać:
długość ogniskowej (zoom),
Rozdzielczość i stopień kompresji zdjęć,
Rozdzielczość i szybkośc filmowania.
Jest jeszcze kilka parametrów, które możemy ustawiać w trybie Auto, ale zależy to od stopnia zaawansowania aparatu. Im droższy i bardziej skomplikowany, tym więcej tych parametrów, które można ustawić.
W trybie P otwór przysłony i czas otwarcia migawki dobierany jest przez procesor aparatu automatycznie, jak w Auto, ale fotograf ma możliwość ustawiać kilka parametrów ekspozycji. Liczba tych parametrów zależy od aparatu. Zaawansowana i droga lustrzanka ma ich więcej niż dobrej jakości kompakt. Wyliczymy parametry które można ustawić w typowym kompakcie dobrej klasy. Tanie kompakty nie mają trybów PASM a drogie lustrzanki mają w tych trybach znacznie więcej parametrów ustawianych.
W trybie P możemy ustawić (oprócz tych, które można ustawiać w Auto):
Korektę ekspozycji (naświetlenia) w EV, naogół +/-2 EV z krokiem 1/3 EV,
Balans bieli, zgodnie z możliwościamu naszego apratu,
Czułość w ISO,
Efekty specjalne jak kontrast, ostrość, nasycenie barw,
Bracketing,
Korekta siły błysku lampy.
Av - preselekcja przysłony
W trybie tym ustawiamy przysłonę a procesor aparatu dobiera czas otwarcia migawki potrzebny do prawidłowego naświetlenia matrycy. Jeżeli dla ustwionej wartości przysłony nie może dobrać właściwego czasu, sygnalizuje to na momitorze LCD migając wartością czasu wyświetlaną na czerwono. Mimo tego ostrzeżenie możemy zrobić zdjęcie ale będzie ono niepoprawnie naświetlone.
W trybie tym fotografujemy, jeżeli my chcemy decydować o wartości przysłony a tym samym o głębi ostrości na wykonanym zdjęciu.
Np. dla portretu możemy chcieć rozmyć tło i zostawić ostrą tylko twarz. Ustawiamy więc największy otwór (najmniejszą liczbę) przysłony.
Fotografując krajobraz może nam zależeć na jak największej ostrości obiektów bliskich i dalekich - ustawiamy najmniejszy otwór (największą liczbę) przysłony.
W trybie Av możemy też ustawiać te wszystkie parametry, które ustawia się w trybie P.
Tv - preselekcja czasu
W trybie tym ustawiamy czas otwarcia migawki a procesor aparatu dobiera odpowiednią dla niego przysłonę. Jeżeli nie może ustawić właściwej wartości, to sygnalizuje to miganiem ustawionej wartości przysłony, wyświetlanej w kolorze czerwonym.
Tryb Tv wybieramy chcąc np. uzyskać efekt ruchu - rozmycia poruszających sie obiektów lub, odwrotnie, chcąc "zamrozić" szybko poruszający się obiekt.
W trybie Tv możemy też ustawiać te wszystkie parametry, które ustawia się w trybie P.
M - ustawienia ręczne
W tym trybie możemy ustawiac samemu wartość przysłony i czas otwarcia migawki. Dla konkretnego apratu instrukcja podaje, którymi przyciskami ustawia się te wielkości.
Po wciśnięcie spustu migawki do połowy, na ekranie pokazuje się różnica, w jednostkach EV, między ekspozycją ustawioną ręcznie a właściwą dla tych warunków świetlnych, wyznaczoną przez aparat.
Zależnie od efektów, które chcemy uzyskać poprzez ręczne usawianie ekspozycji, możemy ale nie musimy dostosować się do tej informacji. We wszystkich tych trybach ostrość jest ustawiana automatycznie. Ręczne ustawianie ostrości to zupełnie oddzielny tryb pracy. Jeżeli nasz aparat posiada taki tryb, oznaczony zazwyczaj MF (Manual Focus), to jego wybranie pozwala ustawiać ostrość ręcznie we wszystkich pozostalych trybach, z wyjątkiem trybu Auto
Pozaetatowy fotoreporter
Krzysztof (orłoś)