Potencjał uzależnieniowy tych wynalazków wykracza poza sferę oddziaływania na ośrodek przyjemności i zaczyna obejmować życie biologiczne jako takie. Bo jeśli wylecimy z rynku pracy, to nie zapewnimy sobie minimum niezbędnego do przetrwania. A jeśli odłączymy się od sieci telekomunikacyjnej, to z rynku pracy niechybnie wylecimy. Twórcy monopoli i współtwórcy oligopoli, zresztą nie tylko tych w dziedzinie e-gospodarki, są więc współczesnymi panami życia i śmierci, a my – ich nie do końca świadomymi niewolnikami. Dziś to status relatywnie komfortowy. Za czasów faraonów niewolnicy musieli dźwigać ciężkie przedmioty i nadstawiać grzbiet do garbowania. Za czasów Jeffa Bezosa i Williama Gatesa wystarczy, że posłusznie pracują, posłusznie konsumują i nie kwestionują porządku społecznego poza dozwolonymi ramami dyskursu.
Na szczęście proces faraonizacji nie został jeszcze domknięty, więc wciąż można sobie pozwolić na odrobinę libertynizmu, w tym informacyjnego. Dzięki temu możemy zapoznać się z takimi pikantnymi ciekawostkami, jak ta, że:
- w latach 2017–2018 nowych miliarderów przybywało w tempie jednego na dwa dni,
- w roku 2018 łączny majątek 2,2 tys. miliarderów wzrósł o 900 miliardów, czyli rósł w tempie2,5 miliarda dziennie,
- majątek ścisłej czołówki najbogatszych wzrósł o 12 proc., a majątek najbiedniejszej połowy światowej populacji zmniejszył się o 11 proc.,
- a liczba miliarderów posiadających tyle samo, co biedniejsza połowa światowej populacji spadła z 43 w 2017 r. i 61 w 2016 r. do 26 w 2018 r.
Jeśli ktoś uważa, że te dane nie są przerażające, to prawdopodobnie ma nikłe pojęcie o aktualnych procesach społecznych. Głównym procesem społecznym, o którym należy mieć pojęcie, by uważać, że te dane są przerażające, jest automatyzacja napędzana przez rozwój systemów sztucznej inteligencji. Wynika to z faktu, że automatyzacja wiąże się z:
a) likwidacją milionów miejsc pracy, a zatem źródeł utrzymania dla milionów osób,
b) uniezależnieniem produkcji i usług od udziału człowieka,
c) umocnieniem się quasi-monopoli i zawężeniem konkurencji rynkowej,
d) podziałem społeczeństwa na – z grubsza ujmując – klasę panów, klasę administratorów i klasę ludzi zbędnych.
Jeśli to nie jest ścieżka prowadząca do tyranii absolutnej, to nie wiem, co to jest. Dlatego fakt, że przez krótki okres historii żyje nam się lepiej, nie powinien nam przesłaniać faktu, że rosnący stan posiadania najbogatszych oznacza widmo nędzy dla całej reszty.
Pan Dobrodziej
