150. rocznica urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego

Odzyskanie niepodległości w 1918 roku było efektem wysiłków kilku pokoleń Polaków i pracy wielu środowisk politycznych. Za ojca II Rzeczypospolitej uchodzi Józef Piłsudski, twórca legionów i pierwszy Naczelnik Państwa. 5 grudnia obchodzimy 150-lecie jego urodzin.

Piłsudski pochodził z rodziny ziemiańskiej, w której pielęgnowano tradycje niepodległościowe. W działalność polityczną zaangażował się jeszcze w czasach studiów w Charkowie, z których został wydalony za udział w rozruchach studenckich w 1885 roku. Dwa lata później Piłsudski został aresztowany pod zarzutem udziału w spisku zmierzającym do obalenia cara Aleksandra III i zesłany na pięć lat na Syberię.

Wkrótce po powrocie ze zsyłki, Piłsudski wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej. Jako jeden z przywódców partii został ponownie aresztowany przez władze rosyjskie i trafił do więzienia w osławionej Cytadeli Warszawskiej.


 
W chwili wybuchu Wielkiej Wojny stanął na czele oddziałów, z którymi wkroczył na tereny zaboru rosyjskiego. Stworzył Legiony Polskie i osobiście dowodził ich I Brygadą. Kiedy w roku 1917 część Legionów odmówiła złożenia przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec, Piłsudskiego aresztowano i osadzono w twierdzy w Magdeburgu, gdzie przebywał do listopada 1918 roku.
 
Po klęsce Niemiec zwolniony z więzienia Piłsudski przyjechał do Warszawy, gdzie Rada Regencyjna powierzyła mu naczelne dowództwo nad polskimi wojskami oraz misję utworzenia w wyzwolonym państwie rządu narodowego. 22 listopada 1918 roku otrzymał oficjalnie funkcję Tymczasowego Naczelnika Państwa - funkcję tę sprawował do grudnia 1922 roku, kiedy to wybrany został pierwszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Gabriel Narutowicz. W latach 1919-1921 Piłsudski był zaangażowany w obronę odzyskanej przez Polskę niepodległości - toczył walki z bolszewikami, był jednym z dowódców zwycięskiej Bitwy Warszawskiej.

W roku 1923 wycofał się z czynnego życia politycznego, jednak nie zgadzając się na kierunek rozwoju sytuacji politycznej w maju 1926 roku na czele wiernych sobie oddziałów wkroczył do Warszawy i po trzydniowych walkach skutecznie zmusił do ustąpienia ówczesny rząd. W następnych latach sprawował m.in. funkcje ministra spraw wojskowych i premiera. W polityce zagranicznej Piłsudski dążył do utrzymania dobrych stosunków z zachodnią Europą.

Śmierć Józefa Piłsudskiego 12 maja 1935 roku zaskoczyła cały naród, a jego pogrzeb stał się ogromną manifestacją narodową, oddającą hołd ojcu Niepodległej. Ciało zostało pochowane w krypcie na Wawelu, gdzie spoczywają królowie, mężowie stanu i najwybitniejsi Polacy. Serce zaś - zgodnie z pozostawionym przez niego testamentem - umieszczono w srebrnej urnie i przewieziono do Wilna, gdzie spoczęło w grobie jego matki na cmentarzu na Rossie.

Źródło: Ambasada RP w Londynie

Więcej w tym temacie (pełna lista artykułów)

• Na Isle of Wight uczczono polskich bohaterów
• VI edycja Polish Heritage Days
• Konkurs „Być Polakiem” 2022
• Wystawa grafik Solidarności w Oksfordzie
• Polish Wings Heritage Trail