5. Umiejętności językowe
Rozwój języka dzieli się na kilka faz. Mniej więcej do trzeciego roku życia słownictwo i gramatyka są ograniczone, za to dziecko błyskawicznie chłonie naukę dodatkowych języków. W kolejnych latach dziecko ciągle jeszcze jest w stanie nauczyć się języka obcego znacznie szybciej niż dorośli, jednak z każdym rokiem te możliwości ulegają ograniczeniu. Najbardziej dynamiczna faza nabywania umiejętności językowych kończy się w granicach pomiędzy dziesiątym a trzynastym rokiem życia. Jest to również szczególnie wrażliwy okres, ponieważ w tym czasie równie szybko dziecko może nauczyć się języka, jak go zapomnieć, jeśli tylko nie będzie komunikować się w nim wystarczająco często.
Jak sobie radzić:
- Tłumaczyć na polski wszystko, co dziecko powie po angielsku. Wystrzegać się pouczającego tonu. Kiedy dziecko powie np. „To jest difficult” należy miło, spokojnie zapytać „Czy masz na mysli…?” lub w naturalny sposób poprawić błędne zdanie mówiąc „Tak, masz rację, to jest trudne” i kontunuowac rozmowę, nie zatrzymując się dłużej nad pomyłką.
- Pamiętać, że tzw. code switching czyli naprzemienne używanie różnych kodów językowych oraz code mixing jako mieszanie języków są naturalną częścią życia osoby dwujęzycznej i wraz z poszerzaniem słownictwa ten etap mija. Ważne jest, aby spokojnie i bez negatywnych emocji dawać dobry przykład, samemu starając się mówić poprawnie.
- Nie wahać się sięgać po słownik. Wspomaganie się dodatkowymi źródłami wiedzy nie jest wstydem lecz sposobem na nauczenie dziecka, gdzie może szukać pomocy i dodatkowych informacji.
6. Brak dumy
Jeżeli dziecko nie jest dumne z języka i dziedzictwa kulturowego swoich rodziców, to pierwszy krok do porzucenia tego, czego się wstydzi lub co jest mu obojętne. Może się to zdarzyć w każdej chwili, dlatego rodzic powinien nieustannie mieć oczy - i uszy - otwarte. Zdarza się, że dziecko już w wieku trzech lat odmawia komunikacji w języku ojczystym rodziców. Jeszcze częściej takie sytuacje mają miejsce wśród dzieci w wieku szkolnym, które, otoczone anglojęzycznymi rówieśnikami, nagle zaczynają uważać, że mówienie po polsku jest „malo atrakcyjne” lub wręcz „wstydliwe”.
Jak sobie radzić:
- Rozmawiać o kraju, z którego rodzic pochodzi, o jego dzieciństwie i rodzinie.
- Czytać książki, słuchać muzyki i oglądać filmy po polsku.
- Sprawić, aby dziecko czuło się dumne z tego, że zna więcej niż jeden język. Uświadamiać, jakie możliwości I szanse daje komunikowanie się z ludźmi na świecie w ich ojczystych językach lub choćby czytanie książek w oryginałach.
- Chwalić dziecko za to, że poznaje język i robi postępy w mówieniu, czytaniu i pisaniu. Zachęcać, aby doceniło własne możliwości. Im wcześniej rodzic zacznie nad tym pracować, tym łatwiej będzie dziecku przejść przez fazę odrzucenia języka, która w pewnym momencie nastąpi. Tylko od rodzica zależy, jak znaczący będzie ten etap.
- Pamiętać o tym, aby samemu również być dumnym z umiejętności porozumiewania się w języku, który nie jest naszym językiem ojczystym.
- Uświadamiać dziecko, że gramatyka i akcent rodzica w języku angielskim nie muszą być doskonałe, ponieważ jest to jego drugi język. Sama zawsze z dumą chwalę syna, któremu zdarza się poprawiać moją angielską wymowę i doceniam to, że dzięki niemu mogę poprawić swój akcent. Czasami też, aby nie umniejszać własnej roli jako rodzica, przypominam dziecku, że po polsku mówię świetnie, bo to jest mój język ojczysty (nie omieszkując dodać, w jak wspaniałej sytuacji są osoby, kto od początku mają dwa ojczyste języki).
Podsumowując warto wspomnieć jeszcze jedno: dla rodzica priorytetem zawsze powinna być jak najmocniejsza nić porozumienia, która łączy go z dzieckiem. Z tego względu, jako matka dwujęzycznego chłopca (obecnie uczącego się również chińskiego, „bo tak kocha naukę jezykow”) zawsze uważnie go obserwuję, aby mieć pewność, że każdy kolejny krok robimy w jego tempie, a nie moim. Wspaniale jest znać wiele języków, ale jeszcze wspanialsze jest zapewnienie dziecku podczas tej dwujęzycznej przygody poczucia szczęścia i miłości.
Beata Sieradzka, Cooltura
Bądź pierwszą osobą, komentującą ten artykuł.
