Uruchomienie art. 50 nie zmienia sytuacji Polaków

W środę 29 marca planowane jest oficjalne uruchomienie procedury zawartej w artykule 50. traktatu unijnego. Premier May w ten sposób rozpocznie formalnie Brexit i rozmowy negocjacyjne. W związku z wieloma pytaniami Polaków mieszkających w UK, Ambasada RP w Londynie wydała oświadczenie na temat sytuacji imigrantów znad Wisły w Wielkiej Brytanii. Przytaczamy najważniejsze fragmenty.

Do momentu wyjścia z UE Zjednoczone Królestwo musi respektować wszystkie prawa obywateli Unii mieszkających na jej terytorium wynikające z prawa europejskiego. Sytuacja obywateli UE w Zjednoczonym Królestwie oraz Brytyjczyków mieszkających w Unii zostanie uregulowana w umowie wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE. Natomiast dalsze relacje UE - Zjednoczone Królestwo będą uregulowane prawdopodobnie w odrębnej umowie.

Sprawy polskiej społeczności są ważnym elementem dwustronnych relacji między Polską a Zjednoczonym Królestwem. Polacy swoją pracą i kreatywnością wnoszą znaczący wkład w rozwój brytyjskiej gospodarki, kultury i społeczeństwa obywatelskiego. Zabezpieczenie praw Polaków, w możliwie najszerszy sposób, jest priorytetem Rządu RP – w naszej ocenie kwestia ta musi zostać rozstrzygnięta na początku negocjacji. Także stronie brytyjskiej zależy na pozytywnym i jak najszybszym uregulowaniu tej kwestii ze względu na znaczną liczbę Brytyjczyków przebywających w UE.

Rząd RP będzie dążył do ochrony Polaków mieszkających w Zjednoczonym Królestwie w szczególności poprzez:
- zagwarantowanie prawa pobytu;
- zabezpieczenie dostępu do zatrudnienia oraz świadczeń społecznych;
- utrzymanie prawa do korzystania z systemu edukacji i ochrony zdrowia.

Kwestie dot. sytuacji obywateli polskich oraz innych państw UE w Zjednoczonym Królestwie, jak również obywateli brytyjskich w państwach unijnych będą przedmiotem ustaleń w ramach umowy o przyszłych relacjach UE – Zjednoczone Królestwo.

Dlatego też obywatelom Polski, którzy mieszkają na terenie Zjednoczonego Królestwa i nie zamierzają powrócić do Polski w najbliższym czasie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych sugeruje aby podjęli działania w zakresie potwierdzenia legalności ich pobytu lub stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie poprzez m.in.:

- ubieganie się o wydanie dokumentu poświadczającego stały pobyt – permanent residence document (prawo stałego pobytu nabywa się co do zasady po 5 latach legalnego zamieszkiwania w Zjednoczonym Królestwie) co wynika z warunków ustanowionych w traktatach UE i środków przyjętych w celu ich stosowania);

- w przypadku osób, które nie spełniają jeszcze warunków nabycia prawa stałego pobytu pomocne może być uzyskanie zaświadczenia o rejestracji – registration certificate;

- gromadzenie innych dokumentów poświadczających od kiedy obywatele polscy legalnie przebywają w Zjednoczonym Królestwie (np. umowy o pracę);

- w przypadku osób niepracujących i studentów przydatne może być posiadanie dowodu ubezpieczenia zdrowotnego (np. w formie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego).

Informacje dotyczące formalności związanych z uzyskaniem tzw. prawa stałego pobytu (permanent residence) dostępne są m.in. na stronie internetowej Home Office. Na Mojej Wyspie dostępny jest też formularz EEA (PR) – wraz z instrukcją, jak go wypełnić – tutaj.

W razie problemów z uzyskaniem dokumentu poświadczającego stały pobyt, Ministerstwo Spraw Zagranicznych zachęca do informowania o takich przypadkach polskie służby konsularne w Zjednoczonym Królestwie.