Dotychczas nie było takiego nakazu, ani potrzeb, bo polskie szkoły uzupełniające, znane jako szkoły sobotnie, które na Wyspach istnieją od ponad 50, 60 i więcej lat w przeszłości były zakładane przez parafie i rodziców. Dbano m.in. o tożsamość dzieci żołnierzy, którzy z Armią Andersa przybyli na Wyspy. Organizowano dla nich lekcje polskości, uczono religii i patriotyzmu, a także historii Polski. Tak aby młody człowiek nie zapomniał i znał swoje korzenie.
Sytuacja jednak zmieniła się diametralnie, kiedy Polska wstąpiła w szeregi UE, a na Wyspy zaczęli przyjeżdżać Polacy, którzy tutaj zakładają swoje rodziny i ośrodki życiowe. Dla nich pojęcie polskiej szkoły kojarzyło się z nauczaniem zbliżonym do tego w Polsce, ponieważ cześć z nich planowała i planuje wrócić do kraju. Polska szkoła stała się instytucją sformalizowaną począwszy od aktu jej założenia, rejestracji placówki, księgowość, zachowanie aktualnych standardów bezpieczeństwa oraz wykupu ubezpieczeń.
Najbardziej popularna
Dzisiaj rejestracja szkoły jest konieczna ze względu na fakt rozpoznawalności jej i weryfikacji na rynku brytyjskim. Wybór formy, którą oferują Company House lub Charity Commision, a wraz nią dostęp do stosownej dokumentacji, polis i statutów, należy do założycieli szkoły. Jeżeli dyrektorzy zdecydują się na prowadzenie działalności niedochodowej, mają do wyboru cztery formy rejestracji: Company Limited by Guarantee, Community Interest Company, Charity incorporated lub unincorporeted oraz Unincorporated association, czyli stowarzyszenie. Każdej z form przyporządkowany jest inny plik dokumentacji, który określa zakres odpowiedzialności i obowiązków względem założycieli szkoły. Rejestracja w Company House możliwa jest przez internet, a okres oczekiwania na stosowny wypis trwa do kilku tygodni.
Mimo, że form jest kilka, wśród założycieli placówek, które powstały po 2004 roku, najpopularniejsza stała się Company Limited by Guarantee. W tak zarejestrowanej szkole odpowiedzialność za całokształt spoczywa w rękach dyrektorów wpisanych do rejestru Company House. Osobą wspierającą jest sekretarz organizacji, a zakres działalności określa statut. Company Limited by Guarantee stanowi gwarancję ograniczonej odpowiedzialności, a podejmowanie decyzji spoczywa w gestii dyrektorów. Nie ma więc potrzeby powoływania kilkuosobowego zarządu czy rady szkoły. Te podmioty mogą istnieć jedynie jako ciało doradcze. I w wielu szkołach tak właśnie jest. Zarząd wypełnia role powierzone mu przez dyrektorów, a założyciele szkoły sprawują pieczę nad całokształtem – aspektem prawnym , bezpieczeństwem, dokumentacją, administracją oraz finansami. Kres przedsięwzięcia wyznacza bankructwo firmy lub powieziecie decyzji przez dyrektorów o likwidacji szkoły.
Nie masz ubezpieczenia, nie prowadzisz szkoły
Sprawą kluczową są polisy ubezpieczeniowe. Większość szkół brytyjskich zanim zdecyduje się podnająć klasy na prowadzenie edukacji w zakresie szkoły uzupełniającej, wymaga przedstawienia dokumentów na posiadanie przez założyciel polskiej szkoły stosownego pakietu ubezpieczeń. Również każda szkoła sobotnia powinna zawierać pisemne zgody ze strony rodziców dzieci na: filmowanie i robienie zdjęć oraz udział dzieci w wycieczkach szkolnych. Wiele placówek oświadczenia, w ramach których rodzic zgadza się na filmowanie i robienie zdjęć wpisało w treść regulaminów szkolnych – jednego z podstawowych dokumentów obowiązujących na terenie szkoły. Rodzic zapisując dziecko do szkoły zapoznaje się z treścią regulaminu i wyraża zgodę na jego akceptację, tym samym godząc się na zawarte w nim treści, także te dotyczące filmowania i robienia zdjęć. Szkoły bywają bardzo restrykcyjne, edukują w ramach kształcenia uzupełniającego i dyrekcje placówek nie mają obowiązku przyjmowania do niej wszystkich uczniów.
Odpłatnie czy charytatywnie
Praca w polskiej szkole jest w dużej mierze nieodpłatna. Mówi się, że to zajęcie dla pasjonatów, ambasadorów polskości, ponieważ niedochodowa działalność większości szkół uniemożliwia wypłacanie pensji. Nauczyciele wspólnie z dyrekcją i zarządem szkoły tworzą wspólnotę, w ramach której nie tylko przekazują wiedzę dzieciom i młodzieży, ale realizują także swoje pasje. Jedni związują się z dana szkołą na całe lata, inni traktują ją jako przystanek na drodze zawodowej kariery, odchodząc po kilku miesiącach i zabierając z sobą referencje, które otwierają im drogę do innych instytucji na rynku brytyjskim. Nikogo nie dziwi więc częsta rotacja pracowników, bo przecież powszechnie wiadomo, że w polskiej szkole nie zarabia się pieniędzy. Doskonale wiedzą to założyciele placówek, którzy niejednokrotnie sami muszą starać się o dodatkowy sponsoring, czy finanse, aby sprostać wydatkom związanym z prowadzeniem działalności o charakterze charytatywnym.
Jeżeli jednak ktoś zdecyduje się podjąć pracę w szkole sobotniej, musi najpierw przejść, jak w każdej innej firmie, przez proces rekrutacyjny. Niektóre ze szkół podpisują ze swoimi pracownikami kontrakty, inne proponują ustne umowy, które na terenie Wysp mają taką samą wartość jak pisemne zobowiązania. O formie zatrudnienia decyduje dyrekcja.
Małgorzata Bugaj-Martynowska, MojaWyspa.co.uk
Na zdjęciu - uczniowie polskiej szkoły podczas drugiej edycji Konkursu Piosenek Patriotycznych, zorganizowanych przez Polską Szkołę Przedmiotów Ojczystych im. Heleny Modrzejewskiej w Londynie na Hanwell
Bądź pierwszą osobą, komentującą ten artykuł.
Każda ze szkół (również polskich szkół uzupełniających) w Wielkiej Brytanii powinna działać w zgodzie z tutejszym prawem. Odpowiednie zarządzanie placówką i bezpieczeństwo uczniów to najważniejsze punkty bez względu na to, czy szkoła prowadzi zajęcia od poniedziałku do piątku, czy tylko w soboty.
