Felieton: Ojczyznę kochać trzeba i szanować

Tekst piosenki Kazika niekoniecznie jest dziełem zasługującym na egzegezę, ale tekst niniejszy nie traktuje o tekście piosenki Kazika. A jeśli nawet, to tylko pretekstowo. Bo zasadniczo chciałem się wypowiedzieć na temat niezaangażowania. Taka postawa, polegająca na umiejscowieniu życia społeczno-politycznego w wyżej wymienionej części ciała, nosi eleganckie miano klerkizmu. Czy Kazik jest klerkiem, tego nie wiem i zasadniczo nic mi do tego. Ale może nie tak do końca nic, wszak artysta oddziałuje na młode (starsze też, choć nieco mniej) umysły, a więc przyczynia się do kształtowania postaw. Lepiej, by kształtował je dobrze niż po głupiemu – to oczywiste: w większym lub mniejszym stopniu korzystamy lub tracimy na tym wszyscy. Czym innym jednak jest eskapizm na własny rachunek, a czym innym jego lans. To oczywiste: pierwszy przypadek to prywatna sprawa eskapisty, w tym drugim – tracimy wszyscy.

Ale zanim zabierzemy się do udowadniania oczywistości, najpierw kilka słów odnośnie samego Staszewskiego. Podobnie jak jedna trzecia (tak na oko) Polaków w wieku pogimnazjalno-przedemerytalnym, słuchająca muzyki innej niż „majteczki w kropeczki” – lubię Kazika. To jeden z najciekawszych i najbardziej błyskotliwych lirycznie i muzycznie polskich twórców ostatnich trzech dekad. Nowy singiel Kultu, „Prosto”, odsłuchałem i obejrzałem (teledysk) kilkadziesiąt razy. Cymes. Z cymes-muzą bywa niestety tak, że na fali doznań dźwiękowych łatwo dać się ponieść emocjom i wchłonąć głupstwa jako maksymy. Pod teledyskiem na youtube.com można znaleźć całą masę komentatrzy rozgrzanych internautów, którzy popierają deklaracje Kazika w całej rozciągłości. Sam artysta nigdy specjalnie nie zgłaszał przynależności do konkretnej opcji politycznej, choć – jeśli dobrze kojarzę – wyrażał się kiedyś z sympatią o poglądach, mówiąc oględnie, korwinowskich. I dobrze (że nie zgłaszał przynależności). Twórcy zaangażowani partyjnie psują sztukę. Chyba że potrafią skutecznie oddzielić sferę działalności artystycznej od agitacji politycznej. Czym innym jednak jest roztropne stawianie granicy między twórczością a politykowaniem, a czym innym uprawianie „antypolityki”. Kazik wpadł w pułapkę infantylnego myślenia o polityce, które klasyfikuje tę dziedzinę działalności publicznej jako jednoznacznie złą i zepsutą („z jednej babki jesteście wnuki, nienawidzę was z obu stron, psie syny” itd. aż do wyżej przytoczonego fragmentu). Co gorsza – zaszczepia to przekonanie w chłonnych umysłach młodzieży, stanowiącej większość jego audytorium.

Powiem mentorsko: to nieodpowiedzialne. Polityką trzeba się interesować i takie zainteresowania krzewić. „Trzeba” w sensie: powinniśmy. Z prostego powodu: jeśli tego nie robimy, ustępujemy miejsca lepszym cwaniakom, którzy chętnie pomyślą za nas, jak podzielić „wspólną” kasę i zorganizować nam życie. Polityczny zlew przypomina sytuację, w której rzucamy pracę, udajemy się w podróż dookoła globu, a klucze do domu zostawiamy przypadkowym życzliwym. Trzeba by mieć wiele szczęścia, by po powrocie z szerokiego świata zastać dobytek w stanie nienaruszonym. Smutek w tym, że na taką sytuację jesteśmy niemal skazani w efekcie ogólnego braku zainteresowania życiem publicznym w naszym kraju – co bynajmniej nie usprawiedliwia indywidualnej bierności („niemal” robi różnicę). W Polsce, po dziś dzień zmagającej się z mentalnym balastem PRL-u, tumiwisizm jest szczególnie dojmujący. Większość z nas robi „na siebie” i kombinuje jak może, byle tylko wymanewrować na wygodną, suchą prostą w biurokratyczno-korupcyjnym grzęzawisku. Kultura anglosaska, mimo „wrodzonego” indywidualizmu, potrafi wykrzesać  z ludzi o wiele więcej: zarówno w sensie politycznego aktywizmu, jak i różnych form współdziałania w ramach społeczności lokalnych.

Wdupiemanie jest postawą nie tylko egoistyczną, ale i krótkowzroczną. Nadzieja na to, że uda się wyszarpać swoje i zaszyć w przytulnym kąciku na resztę życia, jest z gruntu naiwna. Cień szansy istnieje, jednak społeczeństwo przesiąknięte podobnymi postawami zwyczajnie ulega zepsuciu, co odbija się również na jakości życia indywidualnego. Po prostu prędzej czy później przyjdzie nam skonsumować efekty obojętności i rezygnacji z politycznej kontroli władzy, w postaci niemożliwości znalezienia pracy, zrujnowanej gospodarki, czy dzikich obyczajów prawnych.

Jeśli ktoś nie ma dostatecznej zawartości liryzmu w organizmie, by traktować Polskę jak ojczyznę przez duże „O”, może spróbować się zastanowić nad traktowaniem jej jako wspólnoty interesów. Wspólnoty, o którą warto zadbać, by nie zostać staranowanym w samotnej konfrontacji z urzędem skarbowym, ZUS-em, policją, sądem powszechnym czy innego typu instytucją parającą się uprawianiem przemocy w stosunku do obywateli.

Nie wiem, czy Kazik ma w dupie Polskę przez duże „O”, przez małe „w”, czy jedynie właściwe poszczególnym obozom politycznym wyobrażenia na jej temat. Jego tekst odebrałem jako niechęć do „angażu” ubraną w estetykę buntu. Ale jedyny sposób na to, żeby uskutecznić bunt i zacząć zmieniać rzeczywistość, to zaangażowanie. Przede wszystkim polityczne.

Pan Dobrodziej, MojaWyspa.co.uk

Więcej w tym temacie (pełna lista artykułów)

• VI edycja Polish Heritage Days
• Wizyta Pierwszej Damy w Londynie
• Klub to nie tylko koszykówka
• Nagroda Świadek Historii
• Chcemy zarazić młodzież pasją do historii

Tagi: patriotyzm, ojczyzna

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: