Bezpieczne plażowanie w pigułce

Oprócz tego, że słońce ma działanie antydepresyjne, wpływa pozytywnie również na nasz układ odpornościowy. Dodatkowo już 15 minut „kąpieli słonecznej” pozwala wytworzyć w organizmie odpowiednią ilość niezwykle cennej witaminy D3, a przez to skutecznie chronić go przed krzywicą i osteoporozą. Poza tym lato i zwiększone promieniowanie słoneczne sprzyja odchudzaniu nie tylko dlatego, że w tym czasie bardziej mobilizujemy się do dbania o swoją sylwetkę, lecz także dlatego, że już samo ciepło zwiększa metabolizm. Jak widać, promieniowanie ma wiele dobroczynnych efektów, trzeba jednak pamiętać, że oprócz plusów istnieją też minusy przebywania na słońcu.

Szkodliwe działanie UV

Każdy z nas z pewnością nieraz słyszał o szkodliwym działaniu promieniowania ultrafioletowego. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia, że stanowi ono jedynie część promieniowania słonecznego. Oprócz promieniowania UV, słońce wytwarza również promieniowanie podczerwone i światło widzialne gołym okiem. Jednak spośród całego spektrum promieniowania słonecznego, to właśnie fale UV wywierają na nas negatywne skutki.

– Promieniowanie UV za względu na długość fali dzielimy na trzy różne zakresy, które biologicznie powodują różne efekty – wyjaśnia dr Marek Wasiluk z warszawskiego Centrum Medycyny Estetycznej Triclinium. – Najmniej oddziałuje na nas promieniowanie UVC. Nie dlatego, że jest najsłabsze (jest wręcz przeciwnie – działa najbardziej rumieniotwórczo), lecz dlatego, że jest praktycznie całkowicie pochłaniane przez warstwę ozonową, przez co prawie w ogóle nie dociera ono do Ziemi. Inaczej jest z dwoma pozostałymi rodzajami fal. Promieniowanie UVA przenika głęboko wewnątrz skóry i jest odpowiedzialne za wytwarzanie w niej wolnych rodników. Te z kolei w dłuższej perspektywie są odpowiedzialne za starzenie się skóry, wiotczenie, powstawanie zmarszczek i zmian barwnikowych. Znacznie silniej, a więc i o wiele bardziej niebezpiecznie, oddziałuje na organizm promieniowanie UVB. Jest ono mutogenne, wywołuje na skórze rumień i w głównym stopniu jest odpowiedzialne za poparzenia słoneczne. To ono wywołuje m.in. raka skóry. Na szczęście UVB operuje w dużo mniejszym stopniu, niż mniej szkodliwe promieniowanie UVA. UVA stanowi ok. 90 proc. docierającego do nas promieniowania ultrafioletowego – tłumaczy dr Marek Wasiluk.

Mimo mniejszej szkodliwości, nie powinniśmy lekceważyć promieniowania UVA. Jego cechą jest to, że przenika zarówno przez cienkie ubrania, jak i przez szyby oraz chmury. Jesteśmy więc narażeni na jego działanie praktycznie przez cały rok, nie tylko w upalne i bezchmurne dni. Poza tym nie trzeba wychodzić na zewnątrz, żeby pozostawać w jego zasięgu. Wystarczy bowiem przebywać w biurze z dużymi oknami lub jechać samochodem. Co ciekawe, paradoksalnie jasne ubrania noszone latem chronią nas przed nim mniej, niż czarne. Przepuszczają bowiem część promieniowaniaq, podczas gdy czarne je zatrzymują.

Opalać się czy nie?

Niestety, choć opalone ciało wygląda o wiele atrakcyjniej niż blade, to starzeje się ono również o wiele szybciej. Opalenizna jest reakcją obronną organizmu na promieniowanie słoneczne. Kiedy wystawiamy się na słońce, melanocyty (komórki znajdujące się w skórze) zaczynają produkować znacznie więcej melaniny – naturalnego barwnika odpowiedzialnego za zatrzymywanie promieniowania słonecznego. Oczywiście jeśli opalamy się zbyt często i długo, naturalna ochrona przestaje być wystarczająca. W taki sposób ciało pokrywa się ładnie wyglądającym brązem, ale jednocześnie zaczynają zachodzić w nim procesy niszczące skórę. Wytwarzane pod wpływem UVA wolne rodniki burzą strukturę tkanki, osłabiają jakość kolagenu i powodują destrukcję elastyny. Skóra staje się cieńsza, mniej jędrna oraz wysuszona. Pojawiają się na niej nieestetyczne przebarwienia, a z czasem także zmarszczki. Mogą tworzyć się również zmiany naczyniowe i przebarwienia.