Wizerunek Polski i Polaków w UK

Z raportu wynika, że Brytyjczycy postrzegają typowego imigranta z Polski jako niewykwalifikowanego, ale solidnego pracownika. Taki wizerunek może pomóc czy raczej zaszkodzić rodakom?

Justyna Frelak: Rzeczywiście, jak wynika z wcześniejszych badań Instytutu Spraw Publicznych, słowo „Polak” stało się w Wielkiej Brytanii synonimem taniego i solidnego pracownika. Myślę, że na pewno nie szkodzi, tym bardziej tym, którzy taką właśnie pracę tam wykonują. Ważne jednak, żeby nie dać się zaszufladkować i jeśli mamy większe aspiracje, szukać pracy na miarę naszych oczekiwań.
 
Właśnie na Wyspy wyjechało sporo młodych, wykształconych osób, które podjęły pracę poniżej posiadanych kwalifikacji zawodowych. Brytyjczycy nie dostrzegają tej grupy?

JF: Praca poniżej kwalifikacji to efekt szeregu czynników, takich jak np. potrzeby brytyjskiego rynku pracy, gdzie tego typu stanowiska najłatwiej znaleźć, szczególnie zaraz po przyjeździe do nowego kraju. Wtedy nie ma czasu ani możliwości, żeby być wybrednym. Dochodzi do tego niewystarczająca znajomość języka angielskiego, która uniemożliwia podjęcie ambitniejszych zajęć. Po lepszym rozeznaniu się na brytyjskim rynku pracy oraz poprawieniu znajomości angielskiego spory odsetek Polaków znajduje jednak zatrudnienie w  wyuczonym zawodzie lub, po odpowiednich szkoleniach, w innych zawodach o wyższym statusie.

Jak z perspektywy czasu Wyspiarze oceniają otwarcie swojego rynku dla Polaków?

JF: Wbrew doniesieniom naszych mediów o nagonce na rodaków w Wielkiej Brytanii, dokładniejsza analiza dyskursu prasowego pokazała, że wizerunek Polaków w tamtejszych mediach jest zaskakująco pozytywny. Nawet brukowce często pisały o Polakach z dużą sympatią lub przynajmniej neutralnie. W sześć lat po wejściu Polski do UE zapytaliśmy Brytyjczyków, co sądzą o liberalizacji dostępu do swojego rynku pracy dla Polaków. Ponad połowa z nich ocenia tę decyzję pozytywnie (55 proc.), ale nie brakuje też zdecydowanych przeciwników (21 proc). Zwolenników liberalizacji jest więcej wśród osób znających Polskę i Polaków oraz wśród osób lepiej sytuowanych.

Co można powiedzieć o zmianach w postrzeganiu Polaków i Polski w ostatnich latach?

JF: Wejście Polski do UE oraz otwarcie brytyjskiego rynku pracy dla Polaków przyczyniło się do wzmożenia kontaktów Brytyjczyków z Polakami, a co za tym idzie, zwiększenia rozpoznawalności Polski. Coraz więcej Brytyjczyków ma zdanie na temat naszego kraju i jest gotowych się nim podzielić. W porównaniu z wynikami z 2001 r., w odpowiedziach na pytanie o sytuację wewnętrzną Polski i jej pozycję na arenie międzynarodowej odnotowano wyraźny spadek liczby osób, które nie miały zdania („trudno powiedzieć”).