Magiczne święta i symbole wigilijne

Sam dzień wigilijny jest magicznym czasem. Według dawnych wierzeń cały wszechświat składa hołd małemu Zbawicielowi, ziemia otwiera się i pokazuje swoje skarby a bydło, które przed wiekami było świadkiem narodzin Pana klęka o północy przy żłobach oddając mu cześć. Inne podania ludowe mówią, że w lesie zakwita paproć, zwierzęta mówią ludzkim głosem a w studniach zamiast wody możemy znaleźć miód i wino.

Wierzono także, że dusze zmarłych mogą w ten dzień odwiedzać domy swoich bliskich. I dlatego dokładano nakrycie, pozostawiano resztki z wigilijnej wieczerzy a siadając do stołu dmuchano na krzesło, aby na wszelki wypadek nie urazić siedzącej już tam duszy.

W czasie wigilijnego dnia przestrzegano różnych zwyczajów, co by przez cały rok towarzyszyły nam dobre rzeczy. Aby mieć energię przez kolejne dwanaście miesięcy należało w tym dniu wcześniej wstać. Aby zapewnić sobie bogactwo do wanny lub miski przy porannym myciu należało włożyć kilka monet. Także przy kolacji wigilijnej trzymano przy sobie pieniądze. Aby nie zaznać głodu należało skosztować każdej z wigilijnych potraw. Od kolacji wigilijnej należało odejść w przyjaznej atmosferze. I wreszcie, aby spełniło się nasze największe życzenie trzeba było je napisać na kartce, włożyć do czerwonej koperty i zawiesić na choince. Po rozebraniu choinki należało kopertę spalić. Łuski karpia noszone obecnie przez cały rok w portfelu wykorzystywano kiedyś do przyciągnięcia miłości. Należało włożyć je do czerwonego woreczka i zawiesić w drugi dzień świąt na drzwiach własnego domu lub też zawiesić w okolicach domu osoby bliskiej naszemu sercu. Jeśli zobaczyła ona woreczek powinna była szybko odwzajemnić nasze uczucie.
  

Ważne także były podawane wigilijne dania. Wierzono, że im bardziej bogaty jadłospis tym więcej będzie radości i sprzyjającej nam obfitości w nadchodzącym roku. Kiedyś wieczerza zawsze rozpoczynała się od zupy. W Wielkopolsce i na Śląsku były to migdałowa lub rybna zaś na wschodzie Polski grzybowa i oczywiście czerwony barszcz. W niektórych miejscach podawano zupę piwną lub też polewkę z siemienia lnianego. Potem raczono się grochem z kapustą, kapustą z grzybami, wszelkiego rodzaju pierogami, ale zawsze istotną rolę odgrywały ryby. W dawnej Polsce w bogatych domach podawano dwanaście dań rybnych, które liczono jako jedną potrawę.

Dominowały liny, szczupaki, karasie, karpie oraz pstrągi. Podawane one były na różne sposoby – smażone, z orzechami, rodzynkami i migdałami, zaprawione karmelem lub śliwkowymi powidłami, w śmietanie lub czerwonej kapuście, po żydowsku czy też w sosie chrzanowym. Nie zapominajmy także o śledziach – w oleju lub też marynowanych. Ze słodkości królowały pierniki, strucle z makiem, keksy oraz kutia zrobiona z kaszy pszennej lub jęczmiennej z dodatkiem maku, miodu i bakalii. Nieodzownym dodatkiem były owoce suszone lub kandyzowane – południowe figi, winogrona, daktyle, migdały.

Po Wigilii zawieszano jemiołę. Szczególną czcią otaczali ją Druidzi uważając za niebiańską roślinę, ze względu na to, że nie dotyka ona ziemi rosnąc na drzewie. Ważne było, aby spalić ją w dzień Trzech Króli, gdyż wcześniejsze wyrzucenie zagrażało parom, które się pod nią całowały.

Martha Sommerfield, Tygodnik Polski

Tagi: Boże Narodzenie, święta, symbol

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: