Nadchodzi wielkie och³odzenie

To nie s± ponure ¿arty, lecz potwierdzenie jednej z powa¿nych, uzasadnionych wynikami d³ugoletnich badañ hipotez - zapewniaj± uczeni. W miêdzynarodowym projekcie naukowym bior± udzia³ polscy badacze z Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie. Porównuj±c dane z ró¿nych lat dotycz±ce tempa topnienia lodowców na Spitsbergenie, przelotu ptaków i przep³ywu ró¿nych gatunków ryb, doszli do wniosku, ¿e w nied³ugim czasie grozi nam efekt tzw. prze³±cznika klimatycznego, a wiêc niespodziewanej zmiany klimatu. Nazwa "prze³±cznik" wziê³a siê od prze³±cznika ¶wiat³a. Naukowcy t³umacz±, ¿e ze zmian± klimatu mo¿e byæ tak jak z wy³±czeniem ¶wiat³a w pokoju. Wystarczy jeden impuls i gwa³townie wszystko siê zmieni.

"Czarny scenariusz sprawdzi siê, je¶li dojdzie do 'wy³±czenia' Golfsztromu, czyli Pr±du Pó³nocnoatlantyckiego" - wyja¶nia prof. Marcin Wês³awski kieruj±cy polsk± ekip± badawcz±. Pr±d ten dostarcza europejskim wybrze¿om masy ciep³ej wody ze stref podzwrotnikowych, jest kaloryferem Europy. To dziêki niemu mamy stosunkowo ³agodny klimat jak na nasz± szeroko¶æ geograficzn±. "Pr±d Pó³nocnoatlantycki daje nam w prezencie dodatkowe 10 st. ciep³a. 54. równole¿nik, na wysoko¶ci którego znajduje siê m.in. polskie wybrze¿e, na innych kontynentach przecinaj± lodowe czapy."

Ale Golfsztromowi zagra¿aj± coraz wiêksze masy s³odkiej zimnej wody z topniej±cych lodowców, które wpadaj± do Atlantyku. Gdy ich poziom w oceanie przekroczy stan alarmowy, ciep³y Golfsztrom zaniknie. W rezultacie kraje naszej szeroko¶ci geograficznej przypominaæ zaczn± pó³nocn± Kanadê lub syberyjsk± tundrê.

Takie zmiany dokonywa³y siê ju¿ w przesz³o¶ci, jednak nigdy dot±d wysoko rozwiniêta cywilizacja nie by³a wystawiona na ryzyko tak szybkiego i tak gwa³townego kryzysu. Co to mo¿e oznaczaæ?

"Za³amanie siê rolnictwa, ogromny wzrost kosztów energii cieplnej... To wszystko przypomina , znany amerykañski film katastroficzny" - odpowiada prof. Wês³awski. Kiedy to mo¿e siê staæ? ¯aden naukowiec nie powie tego zdecydowanie. Jednak z badañ prowadzonych w ramach projektu "Damokles" wynika, ¿e ca³kowita zmiana klimatu potrwa nie wiêcej ni¿ 10 lat. Ten projekt tak nazwano, bo - jak mówi prof. Wês³awski - nad Europ± wisi ju¿ klimatyczny miecz Damoklesa.

Jakub Che³miñski, dziennik.pl

Tagi: dziennikpl

wy¶lij znajomemu

Dodaj artyku³ do: