Zygmunt Freud

Gdy miał cztery lata, rodzina przeniosła się do Wiednia, gdzie spędził prawie całe życie. Był wyróżniającym się studentem, dyplom lekarski otrzymał na uniwersytecie wiedeńskim w 1881 r. Przez następne dziesięć lat prowadził badania w dziedzinie fizjologii, pracował w klinice psychiatrycznej, prowadził prywatną praktykę lekarską, specjalizując się w neurologii, pracował w Paryżu pod kierownictwem wybitnego neurologa francuskiego Jeana Charcota, współpracował również z wiedeńskim lekarzem Jose-fem Breuerem. Koncepcje psychologiczne Freuda dojrzewały powoli. Jego pierwsza książka, Studien uber Hysterie (Studia nad histerią), napisana wspólnie z Breuerem, ukazała się dopiero w 1895 r. Następną książkę, O marzeniu sennym, wydał w 1900 r.; jest to jedna z jego najbardziej oryginalnych i najważniejszych prac. Początkowo sprzedaż książki szła bardzo powoli, ale mimo to po jej ukazaniu się reputacja Freuda bardzo wzrosła. Wydał następnie inne poważne prace; w 1908 r., gdy wygłaszał w Stanach Zjednoczonych szereg odczytów, cieszył się już dużą sławą. W 1902 r. zorganizował w Wiedniu grupę dyskusyjną zajmującą się problemami psychologii. Jednym z pierwszych jej członków był Alfred Adler, parę lat później przyłączył się również Carl Jung. Obaj utworzyli potem znane w całym świecie własne szkoły psychologii. Freud ożenił się i miał sześcioro dzieci. W późniejszym wieku cierpiał na raka szczęki; przeszedł ponad trzydzieści operacji w nadziei na zahamowanie postępów choroby. Mimo to nie przerwał pracy i w ciągu następnych lat napisał parę ważnych dzieł. W 1938 r. do Austrii wkroczyli hitlerowcy. Osiemdziesięcio-dwuletni Freud, jako Żyd, musiał uciekać. Zamieszkał w Londynie, gdzie zmarł rok później. Wkład Freuda do teorii psychologicznych jest tak olbrzymi, że trudno go streścić w paru słowach. Kładł on nacisk na ogromne znaczenie nieświadomych procesów psychicznych w zachowaniu człowieka. Wyjaśnił, jak tego rodzaju procesy oddziałują na treść snów; stwierdził, że są one przyczyną częstych pomyłek, takich jak przejęzyczenia czy zapominanie nazwisk, czasami powodując także drobne wypadki, a nawet choroby. Freud jest twórcą psychoanalizy jako metody leczenia zaburzeń emocjonalnych. Sformułował teorię struktury ludzkiej osobowości. Stworzył lub spopularyzował liczne teorie psychologiczne, między innymi dotyczące lęku, mechanizmów obronnych, kompleksu kastracji, represji i sublimacji. Jego prace stały się bodźcem do ogromnego wzrostu zainteresowania teoriami psychologicznymi. Liczne koncepcje

Freuda są nadal bardzo kontrowersyjne; wywoływały one od samego początku burzliwe dyskusje. Freud zyskał rozgłos ze względu na tezę, iż tłumiony popęd seksualny prowadzi często do zaburzeń osobowości i nerwic. (Właściwie to nie Freud jest twórcą tej koncepcji, ale głównie dzięki jego pracom zyskała ona popularność w nauce). Wykazał również, że popęd seksualny i pożądanie pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie, a nie dopiero w okresie dojrzewania. Z uwagi na tak kontrowersyjny charakter koncepcji Freuda bardzo trudno określić jego miejsce w historii. Był pionierem, torował drogę nowym poglądom, niesłychanie łatwo tworzył nowe koncepcje. Jego teorie (inaczej niż to było w wypadku Darwina czy Pasteura) nigdy jednak nie zdobyły pełnego poparcia środowisk naukowych i obecnie trudno przewidzieć, które koncepcje Freuda zyskają akceptację w przyszłości. Mimo ciągle trwających sporów na temat jego teorii nie ulega wątpliwości, że Freud był wybitną postacią w historii myśli ludzkiej. Jego poglądy na psychologię obaliły całkowicie nasze pojęcie o osobowości człowieka, wiele jego poglądów i określeń weszło do powszechnego użytku, np. "id", "ego", "superego", "kompleks Edypa" i "popęd śmierci". To prawda, że psychoanaliza jest bardzo kosztownym sposobem leczenia i często zawodzi, ale jest również prawdą, że ma ona na swoim koncie bardzo wiele sukcesów. Być może w przyszłości psycholodzy stwierdzą, że tłumiony popęd seksualny odgrywa mniejszą rolę w naszym zachowaniu, niż utrzymywało to wielu zwolenników Freuda, jednakże popęd ten z pewnością pełni ważniejszą funkcję, niż to sądziło wielu psychologów przed Freudem. Podobnie większość psychologów jest obecnie przekonana, że nieświadome procesy psychiczne odgrywają decydującą rolę w zachowaniu człowieka, a przecież przed Freudem zupełnie ich nie doceniano. Oczywiście, Freud nie był pierwszym psychologiem, a w przyszłości prawdopodobnie nie wszystkie jego koncepcje będą uznane za słuszne. Na pewno jednak wywarł on największy i najbardziej znaczący wpływ na rozwój współczesnej psychologii.

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: