Czasami przebywając za granicą chcielibyśmy np. sprzedać czy kupić samochód w kraju, a w tym celu upoważnić kogoś do podjęcia określonej sumy z konta. Aby móc dokonać takich czynności na odległość powstawała instytucja pełnomocnictwa. Dzięki niej nie musimy wszystkiego załatwiać osobiście, a możemy udzielić pełnomocnictwa komuś, aby zrobił to w naszym imieniu.
Czym jest pełnomocnictwo i jego rodzaje
Pełnomocnictwo jest rodzajem
przedstawicielstwa.
Z przedstawicielstwem mamy do czynienia wtedy, kiedy jedna osoba (przedstawiciel) dokonuje w imieniu drugiej osoby (reprezentowanego) określonej czynności prawnej. Działa przy tym w granicach upoważnienia do działania w imieniu reprezentowanego (umocowania), z bezpośrednimi skutkami dla niego. Pełnomocnictwo to nic innego jak jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w jego imieniu.
Jednymi słowy jest to nasze pozwolenie, aby inna osoba (pełnomocnik) nas reprezentowała. To tak jak byśmy sami załatwiali określoną sprawę, dokonywali sprzedaży, składali obietnicę.
Przykład: jeśli Kowalski udzieli Borkowskiej pełnomocnictwa do sprzedania jego samochodu, to Borkowska będzie mogła skutecznie zbyć ten samochód w imieniu Kowalskiego, podpisując się na umowie jako Borkowska, działająca w imieniu Kowalskiego.
Najprościej rzecz ujmując istnieją pełnomocnictwa ogólne, rodzajowe i szczególne.
Ogólne pełnomocnictwo pozwala pełnomocnikowi dokonywać wszystkich czynności w zakresie tzw. zwykłego zarządu. Zwykły zarząd odnosi się do czynności polegających na zwykłej, codziennej eksploatacji rzeczy (i przedsiębiorstwa), na dokonywaniu czynności niezbędnych do utrzymania działalności w określonej sferze stosunków prawnych, na zaciąganiu zobowiązań w związku z tą działalnością, zawieraniu umów, np. dzierżawy, najmu, płaceniu podatków, sprzedaży zbiorów uzyskanych w gospodarstwie rolnym itd. Takie pełnomocnictwo, aby było ważne, musi być bezwzględnie zawarte na piśmie.
Można ustanowić też pełnomocnictwo rodzajowe, dzięki któremu pełnomocnik będzie mógł dokonywać w imieniu mocodawcy czynności prawnych określonego rodzaju (np. sprzedawanie nieruchomości, zawieranie umów o pracę w imieniu przedsiębiorstwa, itp.). Jest ono węższe od ogólnego.
Można ustanowić też pełnomocnictwo szczególne - do dokonania w imieniu mocodawcy określonej czynności prawnej (np. do sprzedaży określonego mieszkania).
Pełnomocnictwa można udzielić jednej osobie lub kilku. Każda z takich osób może działać samodzielnie lub łącznie. Jeśli chcemy, żeby pełnomocnicy działali łącznie, należy to zastrzec wyraźnie w pełnomocnictwie.
Jak ustanowić pełnomocnika?
Pełnomocnika ustanawia się poprzez udzielenie pełnomocnictwa, czyli pozwolenie komuś aby działał w naszym imieniu. Pomimo, że obowiązek udzielenia pełnomocnictwa na piśmie jest zastrzeżony tylko do pełnomocnictwa ogólnego, dla własnego dobra każde pełnomocnictwo najlepiej sporządzić w formie pisemnej.
Niektóre czynności jak np. sprzedaż czy kupno nieruchomości wymagają szczególnej formy, w tym przypadku aktu notarialnego. Wtedy pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie, czyli w formie aktu notarialnego.
Pełnomocnikiem może być każda dorosła osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Można w pełnomocnictwie zawrzeć klauzulę, na
mocy której będzie możliwe udzielnie dalszych pełnomocników dla mocodawcy.