Czerwiec - czas "Ulissesa"...

 

Powodów, dlaczego tak się dzieje, jest wiele. Pierwszy z nich związany jest z nimbem niezwykłości Joyce’a jako pisarza. Nowatorstwo w zakresie eklektycznego i symultanicznego tworzenia przestrzeni powieściowej, zabawa z czasem, który w powieściach Irlandczyka traci swoją fizyczność i chronologiczność, wreszcie wprowadzenie strumienia świadomości – monologu wewnętrznego bohaterów jako istotnego elementu narracji sprawiły, iż autor „Ulissesa” został uznany za największego rewolucjonistę powieści XX wieku.

 

Lista pisarzy, którzy tworzyli pod wpływem niepokornego Dublińczyka jest długa.

To dzieło właśnie przyniosło Joyce’owi wieczną sławę. Na 800 stronach autor zawarł urzekającą, choć trudną w odbiorze, epopeję – mit o Dublinie. Wszystkie wydarzenia opisane w powieści oparł z precyzją szwajcarskiego zegarmistrza na podstawie najsłynniejszego eposu bohaterskiego czasów antyku – „Odysei” Homera. Każdy rozdział „Ulissesa” odpowiada poszczególnej pieśni w eposie homeryckim. Podobnie przedstawia się rzecz z bohaterami (osoby, które spotykamy na kartach powieści mają swoje odpowiedniki u Homera).

Czerwiec i Joyce?
- Ale dlaczego?!

Dublin uosabia w powieści (jako nieco sparodiowana metafora) świat starożytny z czasów Homera. Znamienne jest jednak, że Joyce stolicę Irlandii opisał z wielkim pietyzmem i dbałością o każdy detal. Jak twierdzi w listach do Franka Budgena do napisania „Ulissesa” „przygotowywał się całe życie”. Z lubością przemierzał jako młodzieniec najmroczniejsze dzielnice stolicy Irlandii spisując zasłyszane anegdoty, żarty i pieśni. Rejestrował w głowie i na papierze kolokwializmy, zwroty żargonowe a nawet przekleństwa Dublińczyków różnych stanów i profesji.
 
Ale dlaczego czerwiec jest taki ważny dla Joyce’a i jego fanów i wyznawców dzisiaj? To bardzo proste. Akcja „Ulissesa” rozgrywa się  w ciągu niespełna jednego dnia – 16 czerwca 1904 roku. Tego dnia właśnie James Joyce poznał  swoją późniejszą żonę – przewodniczkę duchową Norę Barnacle, rodem z Galway. Nora była prostą, choć uroczą młodą kobietą. Była trzeźwą realistką, bez romantyczno – literackich inklinacji. Przez cały okres małżeństwa z pisarzem Nora traktowała jego profesję, jako „niegroźne i nieprzydatne do niczego szaleństwo”. Kiedy otrzymała od męża pierwszy, pachnący jeszcze farbą egzemplarz „Ulissesa”, to natychmiast chciała go … sprzedać. Zmartwieniem napawał ją fakt, iż „za te kilkaset kartek niewiele dostanie pieniędzy”. Joyce, który czasami mylił rzeczywistość z kreowanymi przez siebie na kartach utworów zdarzeniami, namawiał Norę do spotykania się z innymi mężczyznami i uprawiania z nimi miłości. Pamiętajmy, iż Molly Bloom z „Ulissesa” to literacki odpowiednik Nory.