Windą czy po schodach?

Co powiedział Panu Jeffrey Sachs, kiedy dowiedział się, że będzie Pan w Polsce wprowadzał plan w oparciu o jego koncepcję?

- W Pani pytaniu zawarta jest teza, która najdelikatniej mówiąc, nie jest w pełni prawdziwa.

Ma Pan Profesor okazję ją obalić.

- Nad reformami w Polsce pracowaliśmy znacznie wcześniej. Była pewna współbieżość koncepcji, w końcu wolny rynek nie jest czymś, co trzeba od nowa wymyślać. To, co nowe i co było na pewno polskim wkładem, to jak przejść od gospodarki centralnie planowanej do wolnego rynku, bo tego wcześniej nikt nie robił. Pan Sachs był ważnym doradcą, ale nie jedynym. Byli też i inni, na przykład profesor Gomułka z Wielkiej Brytanii czy Jacek Rostowski, też stamtąd. Wkład profesora Sachsa polegał między innymi na pomocy w uzyskaniu poparcia redukcji naszego długu zagranicznego.

Czy dzisiaj utrzymują Państwo kontakty zawodowe?

- Teraz luźniejsze, każdy z nas jest bardzo zajęty.

Od kilku lat Jeffrey Sachs wycofuje się ze swoich koncepcji, uważając je za błędne. Opublikował na ten temat książkę pt. “Koniec z nędzą”. Czy Pan Profesor z prespektywy czasu, również widzi pewne własne niedociągnięcia?

- Co do wyznań Jeffreya Sachsa to nie jestem w stanie komentować, bo nie czytałem tej książki. Każdy powinien oceniać rozmaite plany na podstawie analizy porównawczej wyników, a analiza jest następująca: kraje, które się bardziej zreformowały, osiągnęły lepsze wyniki gospodarcze i pozagospodarcze np.w zdrowiu, natomiast państwa, które w mniejszym stopniu poszły w tym kierunku, osiągnęły gorsze rezultaty. My zdecydowaliśmy się na szeroko zakrojone i szybkie reformy. Naszym głównym problemem nie jest to, że za dużo zrobiliśmy reform, lecz – z powodu rozmaitych blokad politycznych – za mało.

Pański plan był kopiowany w krajach byłego bloku komunistycznego. Z jakim skutkiem?

- Na pewno był studiowany, ale to, w jakim zakresie udało się go wprowadzić, zależało nie tylko od reformatorów, ale i okoliczności. Generalnie, tam gdzie wprowadzono więcej reform wolnorynkowych, po pewnym czasie wzrost był szybszy. Tam, gdzie wprowadzono mniej lub w ogóle, to kraj w stosunku do innych cofał się. To jest najważniejszy wniosek z badań naukowych.

Polska w ciągu tych siedemnastu lat najbardziej zwiększyła rozmiary swojej gospodarki, ale w ciągu ostatnich pięciu, sześciu lat zostaje w tyle pod względem tempa rozwoju wzrostu gospodarczego. Inne kraje np.Litwa czy Słowacja zaczęły się bardziej reformować niż my.

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: