Służba zdrowia – lekarz pierwszego kontaktu

Jest to lekarz ogólny, pierwszego kontaktu. Wybiera się go na ogół spośród lekarzy praktykujących w przychodni, najbliższej naszego miejsca zamieszkania.
Podczas pierwszej rejestracji u GP otrzymujemy „NHS medical card”, czyli kartę medyczną (pacjenta). Zawiera ona m.in. nasz numer oraz dane personalne: nazwisko, adres i datę urodzenia. Kiedy będziemy chcieli zarejestrować się u innego GP, poproszeni zostaniemy o tę kartę. Poprzez lokalną jednostkę służby zdrowia nasze dane przeniesione zostaną do nowego lekarza – GP.
Po wypełnieniu formularza aplikacyjnego, nasza karta przyjdzie do domu pocztą, tak samo jak inne karty (NIN, czy bankowe).

Wybór lekarza
Wszyscy pacjenci mają zagwarantowany prawem wybór swojego osobistego lekarza. Mamy również prawo i możliwość wcześniejszego umawiania się na wizytę u swojego GP, telefonicznie lub poprzez e-mail. Są już także możliwości zamawiania wizyty u lekarza on line, poprzez strony internetowe przychodni lub szpitali, w których nasi GP praktykują. Zastosowane ostatnio procedury sprawdzające efektywność systemu rejestracji do przychodni, pozwalają w praktyce spodziewać się możliwości widzenia się ze swoim lekarzem w ciągu najdalej dwóch dni od rejestracji.
W dodatku przepisy regulujące procedury rejestracji do GP mówią, że mamy prawo rejestrować się (zamawiać wizytę ) u naszego GP w czasie wygodnym dla nas. Naturalnie jak to w życiu, czasem termin spotkania może zostać ustalony drogą kompromisu pomiędzy lekarzem a pacjentem. Nie zapominajmy, że brytyjska służba zdrowia cierpi na brak lekarzy i pielęgniarek, oraz innych służb medycznych. Dobrze więc jest wziąć to pod uwagę i z wizytą u lekarza nie czekać aż do ostatniego momentu. W nagłych przypadkach możemy skorzystać z usług pogotowia ratunkowego, którego stacje znajdują się w szpitalach. Nazywa się to tutaj „emergency” lub „walk in medical center”. Skorzystanie z pomocy lekarskiej w nagłych przypadkach nie wymaga wcześniejszej rejestracji. Możemy po prostu udać się do najbliższego szpitala na oddział pomocy doraźnej.

Wizyta u lekarza specjalisty
Może zdarzyć się, że będziemy potrzebowali pomocy lekarza specjalisty lub konsultanta. Nazywa się tu „a second opinion”. O skierowanie na konsultacje możemy poprosić, jeżeli uważamy, że diagnoza postawiona przez lekarza ogólnego nas nie satysfakcjonuje. Oczywiście na konsultacje do innego GP, może nas skierować także sam GP o ile uzna, że są one potrzebne. W każdym jednak przypadku skierowanie wydaje GP. Lekarze ci bardzo rzadko odmawiają wydania skierowania na prośbę pacjenta, jeżeli uważają, że jest to konieczne. Jednakowoż nie istnieje prawo, które mówiłoby, iż takie skierowanie musimy otrzymać. Mamy jedynie prawo do odmówienia wizyty u konkretnego lekarza, u którego z jakiś powodów nie chcemy się leczyć – nikt nas nie może do niego skierować mimo naszej woli. Szukanie potwierdzenia diagnozy u innych konsultantów jest tutaj przyjętym zwyczajem. Sami lekarze zresztą proszą o konsultację swoich kolegów, aby utwierdzić się w swojej diagnozie.
Generalnie są trzy drogi do uzyskania skierowania do lekarza-konsultanta:
1. Jeżeli jesteśmy zarejestrowani do lekarza ogólnego, możemy poprosić o wizytę u innego praktykującego tam GP
2. Nasz GP daje nam skierowanie na piśmie (referring letter) do innego praktykującego GP
3. Nasz GP może nas skierować pisemnie do lekarza prywatnego, jednakże wtedy będziemy musieli za wizytę zapłacić sami.
Podobnie jest ze specjalistami. GP skieruje nas w razie konieczności do lekarza specjalisty, praktykującego w rejonie najbliższym naszego miejsca zamieszkania. Bez skierowania od GP, wizyta u specjalisty w ramach NHS, jest niemożliwa. Skierowanie od GP zawierać powinno najważniejsze szczegóły historii naszej choroby, dotychczasowej kuracji, zaaplikowanych leków lub zabiegów. Niestety, czas oczekiwania na wizytę u specjalisty jest tutaj dość długi. Brak kadr daje się i tu we znaki. Czasem na konsultację u specjalisty trzeba czekać nawet kilka miesięcy.
W każdym razie jednak, należy zawsze dokładnie wypytywać lekarza o szczegóły naszej choroby, które zresztą powinniśmy dostać na piśmie z podpisem GP. Lekarz ten powinien także dostarczyć nam wszelkie dostępne broszury informacyjne, pozwalające na lepsze zrozumienie natury naszego schorzenia. Są one masowo drukowane i dostępne w przychodniach.

Można i po polsku
Jeżeli nie mówimy po angielsku, lub nasza znajomość tego języka jest niedostateczna do zrozumienia naszego lekarza, mamy prawo poprosić o pomoc tłumacza, który obecny będzie podczas naszej wizyty u lekarza pierwszego kontaktu lub specjalisty. Pamiętajmy jednak o tym, że tłumacze rzadko dostępni są na zawołanie. Wprawdzie może się zdarzyć, iż w przychodni pracowała będzie osoba mówiąca po polsku, jednakże nie zawsze może ona być w stanie pomóc w zrozumieniu specjalistycznego języka. Może ona również nie być jako tłumacz zaakceptowana przez samego lekarza. Co innego pomoc w rejestracji, a co innego tłumaczenie medycznego języka.
Obecnie w Wielkiej Brytanii praktykuje coraz więcej polskich lekarzy. Głównie spotkać ich można tam, gdzie są większe skupiska Polaków. Ale nie tylko, pracują oni także w szpitalach i przychodniach, praktycznie wszędzie. Dla tych, którzy wolą jednak być badani i leczeni przez polskich lekarzy, polecam odpowiednie strony w wydawanym co roku przez Zjednoczenie Polskie „Informatorze Polskim”. Są tam adresy i telefony praktykujących (głównie w Londynie) polskich lekarzy. Telefonując tam można umówić się na wizytę po polsku. Lekarze ci mają wszystkie potrzebne tu do praktyki uprawnienia i ich diagnozy, zaświadczenia przebytych badań, itd. są w pełni honorowane przez inne placówki medyczne. To samo dotyczy zresztą dentystów. Nie bez znaczenia jest także fakt, że na ogół są oni tańsi niż lekarze brytyjscy. Nie należy się jednak spodziewać, że polski lekarz czy dentysta obsłuży nas za kilka funtów. Można jednak liczyć na kilkunastofuntowy bonus w stosunku do zwyczajowej ceny. Te zresztą są bardzo zróżnicowane. Na przykład cena rutynowego badania potrzebnego przy wyrabianiu zawodowego prawa jazdy waha się pomiędzy 60 a 90 funtów, w zależności od miejsca gdzie lekarz praktykuje. Znam jednak przypadek, kiedy za takie badanie lekarz na Chiswick zażyczył sobie 120 funtów. W tym przypadku jednak takie badanie należy traktować jako inwestycję. Jeżeli zamierzamy pracować jako kierowca ciężarówki albo autobusu, taki wydatek zwróci nam się w ciągu jednego dnia pracy.

Internet w medycynie
W Wielkiej Brytanii istnieje także system konsultacji medycznych poprzez internet. W tym celu należy wejść na odpowiednie strony www, gdzie znajdują się odnośniki do poszczególnych jednostek chorobowych. Są one ułożone alfabetycznie. Po wejściu na konkretną przypadłość lub zespół objawów chorobowych, klikając myszką odpowiadamy na serię pytań, lub referujemy nasze objawy wpisując je do rubryk. Otrzymujemy na nie odpowiedzi, jakich sposobów lub ogólnie dostępnych leków powinniśmy użyć w takich przypadkach, a także czy powinniśmy zasięgnąć porady lekarza i w jakim trybie. Naturalnie takie autokonsultacje przeprowadza się jedynie w przypadkach mniej poważnych chorób. Nie należy tego także traktować jak encyklopedii zdrowia. Kiedy czujemy, że potrzebujemy pomocy medycznej, nie wahajmy się o nią poprosić.
Czasem może to oznaczać telefon do pogotowia z prośbą o przysłanie ambulansu. Jeżeli nie mówimy dobrze po angielsku, poprośmy kogoś o pomoc. Operatorzy centrali ambulansowych zadają sporo pytań. Musimy mieć możliwość zarówno odpowiadania na nie jak i zadawania swoich.
Nieuzasadnione przywołanie ambulansu kosztuje jednak dość sporo, pamiętajmy także, że ambulans, który jedzie do nas niepotrzebnie może być potrzebny komuś innemu.
Wszelkie szczegółowe informacje dotyczące dostępu do usług służby zdrowia w rejonie, w którym mieszkamy, uzyskać możemy telefonicznie pod numerem: 0845 4647 lub na stronie internetowej www.nhsdirect.nhs.uk. Dostępne są tam także informacje o szpitalach, specjalistycznych przychodniach, sanatoriach, a co najważniejsze o wszystkich prawach jakie nam przysługują jako pacjentom. Tak naprawdę najlepiej jest nie chorować i nie potrzebować takich informacji, jednakże kiedy nam się to zdarzy, dobrze wiedzieć gdzie i z czym się udać.

Dziennik Polski, Jędrek Śpiwok

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: