Święto 3 Maja

Konstytucja została uchwalona przez tzw. Sejm Wielki, zwołany w 1788 roku. Od 1790 roku obradował on w podwojonym składzie, który zawiązano w konfederację. Oznaczało to, że nie można było go zerwać.

– Konstytucja majowa była przedsięwzięciem mającym na celu przede wszystkim ratowanie niepodległości Polski. Uświadamiano sobie, że byt kraju jest zagrożony imperialnymi działaniami i wrogą postawą naszych sąsiadów – powiedział specjalista prawa konstytucyjnego, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Tadeusz Mołdawa.

– Proklamowała zasady, które po dziś dzień są zasadami państwa demokratycznego: zasadę zwierzchnictwa narodu, zasadę reprezentacji oraz trójpodziału władz na władzę prawodawczą – Sejm, wykonawczą – król i rząd w postaci Straży Praw oraz władzę sądowniczą – wyjaśnił prof. Mołdawa.

Ustawa majowa przyznała religii katolickiej status religii panującej, zapewniała jednak tolerancję dla innych wyznań. Zniesiona została wolna elekcja i ustanowiono dziedziczność tronu. Po śmierci Stanisława Augusta na tronie miał zasiąść elektor saski Fryderyk August.

Zniesiono także liberum veto – prawo wykorzystywane często przez szlachtę, pozwalające jednemu posłowi na zerwanie Sejmu. Posłów przestały obowiązywać instrukcje sejmikowe, a odpowiadali tylko przed narodem.

Co 25 lat miał się zbierać Sejm konstytucyjny, który wprowadzać miał zmiany w ustawie zasadniczej.

Konstytucja obowiązywała około roku. Jej ustalenia przekreśliły przegrana wojna z Rosją i konfederacja targowicka z 1792 roku, do której przystąpił król Stanisław August.

Uchwalenie konstytucji 3 Maja zostało uznane za święto już 5 maja 1791 roku. Po odzyskaniu niepodległości, rocznica Konstytucji 3 Maja została uznana za święto narodowe uchwałą Sejmu z 29 kwietnia 1919 roku. Po wojnie obchodzono je do 1946 rok. Rządzący komuniści zabronili potem publicznego świętowania, a próby manifestowania były często brutalnie tłumione przez milicję. 3 Maja ponownie przywrócono do kalendarza państwowych świąt 6 kwietnia 1990 rokuKościół w Polsce obchodzi dziś uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Święto zostało ustanowione na prośbę biskupów polskich po odzyskaniu niepodległości po I wojnie światowej.

Uroczystość nawiązuje do ważnych wydarzeń z historii Polski. Przede wszystkim do obrony Jasnej Góry przed Szwedami w 1655 roku oraz do ślubów króla Jana Kazimierza, czyli powierzenia Królestwa Polskiego opiece Matki Bożej. Dzisiejsza uroczystość to także religijne uczczenie uchwalenia Konstytucji 3 maja.

Papież Pius X w 1908 roku zezwolił na wpisanie wezwania „Królowo Polski" na stałe do Litanii loretańskiej. Oficjalnie święto obchodzone jest od 1923 roku.