Gaudeamus Igitur

Inauguracja 67 już roku akademickiego Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie – Alma Mater, która już od wielu lat służy Polakom w Wielkiej Brytanii – miała miejsce 19 października w Sali Malinowej POSKu. Zorganizowana została z pomocą Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii oraz Konsulatu Generalnego.  Coroczna tradycją uczelni są wykłady inauguracyjne, wygłaszane przez zapraszanych gości, wśród których na przestrzeni lat znaleźli się m.in. wybitni naukowcy i profesorowie. W roku bieżącym wykład „Poznański czerwiec w najnowszych dziejach Polski” wygłosił dr hab. Stanisław Jankowiak, Instytut Historii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Do obchodzonego w tym roku jubileuszu wydarzeń z 1956 r., przez historyków określanych mianem poznańskiego buntu, rewolty lub powstania nawiązywała także, otworzona tego samego dnia w Sali Orłów w POSKu wystawa „Poznański Czerwiec – 56 r. ” przygotowana przez poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Można jà było wcześniej obejrzeć w czerwcu w Poznaniu. Wprowadzenia dokonał prezes SPK Mieczysław Jarkowski. Zaprezentowano na niej dokumentalne fotografie (w większości wykonane przez pracowników UB) z tego pierwszego w PRLu strajku generalnego, który wybuchł 28 czerwca 1956 r., w tzw. czarny czwartek, w Zakładach Cegielskiego w Poznaniu, przeradzając się w protest przeciw totalitarnej władzy i został krwawo stłumiony przez podlegające władzom komunistycznym 10 tysięczne oddziały wojska i milicji.

W części oficjalnej uroczystości inauguracyjnych, prowadzonych przez p. Reginę Wasiak-Taylor, miały miejsce: powitanie zgromadzonych przez rektora PUNO prof. Wojciecha Falkowskiego, oraz przedstawienie sprawozdania przez władze Senatu  uczelni, w trakcie którego prorektor prof. Ryszard Chmielowiec wskazał, że istnieje konieczność akredytacji dyplomów i kursów sygnowanych przez PUNO. Dodał, że owocem współpracy z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie będą rozpoczynające się niebawem wykłady z  dziedzin filozoficznych. Przyznano też nominacje profesorskie prof. Lechowi Mirosławowi Wyszyńskiemu oraz prof. Włodzimierzowi Mier-Jędrzejowiczowi. Po wykładzie inauguracyjnym miało miejsce przedstawienie sylwetki tegorocznego laureata doktoratu honoris causa, kapelana Rodzin Katyńskich ks. prał. Zdzisława Peszkowskiego i laudacja, którà wygłosił proboszcz parafii na Balham, ks. prał. dr Władysław Wyszowadzki.

Ks. prał. prof. Zdzisław Peszkowski, ps. Jastrzębiec urodził się 23 sierpnia 1918 w. Sanoku. W 1938 r. powołany do służby wojskowej, ukończył szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. W kampanii wrześniowej z 1939 r. dowodził plutonem 20. Pułku Ułanów. Po agresji ZSRR 17 września, dostał się do niewoli sowieckiej. Przewieziony do Kozielska, w 1940 r., cudem uniknął Katynia, trafiając do obozu w Pawliszczew-Borze i do Griazowca. W polskiej armii Andersa, jako porucznik i rotmistrz, dowodził kompanià 1 Pułku Ułanów Krechowieckich. Przez Irak, Iran, Indie, Egipt, Liban, Syrię, trafił do Wielkiej Brytanii. Jako harcmistrz organizował szkoły i hufce harcerskie na emigracji. W Iranie był między innymi wychowawcà Jerzego Krzysztonia, później wybitnego pisarza, autora powieści m.in. „Obłęd”, i „Krzyż południa”, w której Peszkowski, występuje jako Jastrzębiec.

Po zakończeniu II wojny Światowej, Peszkowski studiował w Oksfordzie, na PUNO, gdzie uzyskał tytuł magistra filozofii i teologii oraz doktora filozofii)  oraz w Polskim Seminarium Duchownym w Orchard Lake na Uniwersytecie Winconsin w Detroit. Uzyskał tam tytuł magistra teologii i doktora filozofii. Po Święceniach kapłańskich 5 czerwca 1954 r. zostaje profesorem teologii pastoralnej i literatury języka polskiego w Seminarium Św. Cyryla i Metodego oraz w St. Mary’s College. W czasie liczącego pół wieku pobytu na emigracji, uczestniczy w międzynarodowych zjazdach teologicznych, naukowych i  społecznych. W 1966 r.  wybrany zostaje prezesem Polish American Historical Association.  W 1989 r. powrócił na stałe do Polski. Jako kapelan Rodzin Katyńskich i kapelan ZHP poza Krajem, integruje starsze i młodsze pokolenia Polaków w ojczyźnie i poza jej granicami. Jest współzałożycielem Komitetu Dobrego Imienia Polski. Pełni funkcję kapelana „Rodzin Katyńskich” i pomordowanych na Wschodzie. Jest autorem książek i artykułów. W styczniu 2006 r. Sejm RP poparł jego kandydaturę do pokojowej Nagrody Nobla. „Ksiądz prał. Peszkowski przez lata prowadził w Polsce i na forum międzynarodowym niezwykle owocnà akcję na rzecz zachowania pamięci i uświadomienia opinii międzynarodowej faktu zbrodni katyńskiej, jako bezprecedensowego mordu popełnionego przez Związek Sowiecki na internowanych polskich oficerach”’ – głosiła uchwała Sejmu.

Wręczenia doktoratu honoris causa PUNO ks. prał. Peszkowskiemu dokonał rektor uczelni prof. Wojciech Falkowski. Następnie głos zabrał laureat, który podkreślił znaczenie londyńskiej uczelni: „PUNO jest dzisiaj jeszcze ważniejsze niż kiedykolwiek. (...) Jest Świętym obowiązkiem wspomagać ten uniwersytet. (...) Nie wiem, co się z nami dzieje, że musimy sobie tłumaczyć, że uniwersytet ten jest potrzebny. Przecież wiemy, że jest potrzebny.”

Na zakończenie miał miejsce interesujący program artystyczny przygotowany przez harcerzy ze Związku Harcerstwa Polskiego działającego poza granicami kraju, głos zabrała też stojąca na jego czele hm Barbara Zdanowicz. Nie zabrakło też tradycyjnej lampki wina.

PUNO powstał we Francji z inicjatywy prof. Oskara Haleckiego, powołany m.in. z inicjatywy Polskiego Rządu na uchodźstwie i Rządu Francji. W Paryżu uniwersytet zebrał grupę  profesorów i studentów, ale musiał zawiesić działalność z powodu okupacji Francji. Gdy Rząd Polski na uchodźstwie przeniósł swà siedzibę do Londynu, prezydent Raczkiewicz ratyfikował działalność uczelni.

 Uniwersytet posiada także dwie placówki poza Wielką Brytanià, w Paryżu: The Polonia Biographical Institute, wydający m.in. Polish Biographical Quarterly oraz w Niemczech: Academia Polonia Artium.

PUNO w Londynie wkroczył w kolejny rok swojej akademickiej działalności. Niech nie zabraknie sił tej uczelni, która udowodniła i udowadnia, że jest potrzebna i potrafi sprostać stającym przed nią wyzwaniom.

Martyna Mazurek

Zainteresowani PUNO więcej informacji mogą otrzymać  z sekretariatu uczelni: 240 King Street, London W6 0RF, tel/fax 020 8846 9305

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: