Niezłomni '44

Militarnie, powstanie było wymierzone przeciwko Niemcom, jednak jego głównym celem była próba ratowania niepodległości Polski, poprzez odtworzenie w stolicy legalnych władz państwowych, będących kontynuacją przedwojennych. Miało uniemożliwić narzucenie marionetkowych władz, uzależnionych od Związku Radzieckiego, którego wojska  zbliżały się do Warszawy. Wobec obaw, że walki będą oznaczały zniszczenie miasta i straty ludności cywilnej, wahano się. Przeważyło przekonanie, iż bitwa o Warszawę ma znaczenie nie tylko wojskowe, ale także polityczne. Rozkaz o rozpoczęciu powstania wydany został 31 lipca, gdy jednostki Armii Czerwonej docierały do Pragi. Do akcji, która rozpoczęła się po południu 1 sierpnia pod dowództwem płk Antoniego Chruściela przystąpiło około 23 tys. żołnierzy AK, z których tylko część była uzbrojona. W ciągu pierwszych dni walk powstańcy zdobyli wiele ważnych strategicznie obiektów i łącznie walczyło około 34 tys. żołnierzy. Wobec przewagi sił okupanta i barku pomocy z zewnątrz nie zdołano wyprzeć Niemców z miasta, ani opanować głównych arterii i mostów. 5 sierpnia Niemcy rozpoczęli kontrataki z użyciem ciężkiej artylerii i lotnictwa. W zdobytych dzielnicach dokonano masowych rzezi. Kolumny niemieckie podzieliły Warszawę na "powstańcze wyspy", między którymi utrzymano łączność przez przejścia w piwnicach i kanałami. Na terenach tych władzę objęła polska administracja, ukazywały się gazety, działało radio ( i służby miejskie.  Przewidywano, że walki będą trwały kilka dni, tj. do nadejścia Armii Czerwonej, ale przed 8 sierpnia Stalin, mimo apeli m.in. premiera rządu RP, który od 31 lipca przebywał z wizytą w Moskwie - wydał rozkaz o wstrzymaniu działań zaczepnych w rejonie Warszawy. Nie zgodził się  na lądowanie alianckich samolotów transportowych na sowieckich lotniskach, co uniemożliwiło dostarczanie pomocy, gdyż najbliższe bazy znajdowały się w południowych Włoszech i w Anglii. Dopiero w połowie września, w przededniu klęski, był masowy zrzut, z którego powstańcy przejęli około 47 ton. Walki przedłużały się, rosła liczba ofiar. Nie zmieniło tej sytuacji zajęcie przez Armię Czerwoną Pragi, ani nieudane próby zdobycia przez gen. Berlinga przyczółków w Warszawie. 2 października powstańcy skapitulowali.

Walki trwały 63 dni.  Straty Polski to 18 tys. zabitych i ok. 25 tys. rannych żołnierzy, oraz ok. 200 tys. ofiar ludności cywilnej. Niemiec: 17 tys. zabitych i 9 tys. rannych,  300 czołgów, dział i samochodów pancernych. W czasie walk zburzone zostało ok. 25% za miasta, a po ich zakończeniu dalsze 35%.

Aby uczcić bohaterski zryw Polaków w Warszawie odbyły się centralne obchody 62 rocznicy Powstania – w tym Uroczysta Msza Św. w kościele pw. św. Stanisława Kostki. Byli powstańcy spotkali się z prezydentem Polski oraz Prezydentem Warszawy w gmachu Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie miała też miejsce uroczystość nadania odznaczeń. Przez cały tydzień, przy pomnikach i na cmentarzach miasta odbywały się nabożeństwa i koncerty, składano wieńce i zapalono znicze. Polski Londyn uczcił powstańców uroczystą Mszą Św., 1 sierpnia w samo południe w kościele Św. Andrzeja Boboli, po której odbył się Apel Poległych, a przedstawiciele organizacji polonijnych złożyli kwiaty pod tablicami AK.

Powstanie Warszawskie to dla kolejnych pokoleń Polaków symbol męstwa i determinacji w walce o niepodległość. Na pewno warto, aby pamięć o nim była czymś, z czego możemy być szczególnie dumni.

opr. Martyna Mazurek

Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”, oprócz wydawania „Gazety Niedzielnej”, prowadzi największą w Wielkiej Brytanii polską księgarnię, gdzie można kupić nie tylko dobre książki religijne, ale również słowniki, podręczniki do nauki języków obcych, poradniki, literaturę piękną, beletrystykę, a także pozycje antykwaryczne.

Zapraszamy do przeglądnięcia naszego katalogu w formacie pdf