Wiadomości

Goniec

30/04/2005 23:15:06

Muzeum RAF w Hendon

W pierwszych latach XX wieku pewien angielski gentleman Claude Grahame White postanowił, że poświęci się swojej pasji życia i będzie budował samoloty. Dziś tam gdzie powstały jego warsztaty, jest jedno z najsłynniejszych na świecie muzeów lotnictwa.

Nie ma potrzeby zagłębiać się w historię początków brytyjskiej awiacji. Dość powiedzieć, że Grahame-White zainteresował swoimi konstrukcjami wojsko i organizował pokazy lotnicze dla parlamentarzystów (w 1911 roku jednym z nich był Winston Churchill). Później sprzedał swoje tereny, ale lotnisko na nich pozostało. Było ważnym ośrodkiem wojskowym i cywilnym przez długi czas. Ostatni samolot odleciał z Hendon w 1957 roku. Na miejscu lotniska miało powstać osiedle...

Niewiele brakowało, aby miejsce to zostało zupełnie zapomniane. Na szczęście jednak, po wielu latach rozmów i kompromisów, w 1972 roku powstało tu muzeum. Hendon powróciło na lotnicze mapy świata.
Dziś wnikliwi miłośnicy skrzydlatej historii dostrzegą z pewnością, na nie do końca uporządkowanym terenie, resztki zabudowań i być może porównają dzisiejszy wygląd ze zdjęciami i mapami sprzed lat. W hołdzie dla Grahamowi -White’aowi odrestaurowano jeden z jego warsztatów. Możemy tu oglądać unikalną kolekcję samolotów z początków ubiegłego wieku i okresu I wojny światowej. Wierzyć się nie chce, że większość z nich to oryginały. Mają przecież prawie sto lat!
Z odrobiną polskiej przekory trzeba jednak zaznaczyć, że równie cenna (a być może cenniejsza) kolekcja znajduje się w krakowskim muzeum lotnictwa. Po drugiej wojnie światowej, na terenach Polski odnalazł się pociąg, w którym znajdowały się kadłuby samolotów z początków XX wieku. Był to jeden z dwóch transportów kolejowych, które z bombardowanego Berlina wysłał w „spokojniejsze“ miejsce szef Luftwaffe – Goering. Samoloty należały do jego osobistej kolekcji. Nasz pech polegał jednak na tym, że w drugim pociągu (który nigdy się nie odnalazł) znajdowały się skrzydła. Nie od dziś jednak wiadomo, że Goering nie należał do osób, które miały głowę na karku...

Wracajmy jednak do Londynu. Muzeum mieści się obecnie w trzech olbrzymich hangarach i wciąż ma się powiększać. Najnowszy z nich został otwarty w grudniu 2003 roku, sto lat po udanym locie braci Wright i poświęcony jest „milowym krokom w lotnictwie“. Wspaniale przygotowana, w wielu przypadkach interaktywna ekspozycja wiedzie nas do hali bombowców (eksponaty pochodzą głównie z II wojny światowej). Stąd przechodzimy do kolejnego pomieszczenia, gdzie znajdują się również nowsze konstrukcje lotnicze. Stojący nieco na uboczu, zupełnie osobny hangar, poświęcony jest w całości Bitwie o Anglię.
W muzeum jest również tradycyjny sklep z pamiątkami, kawiarenka i specjalne miejsce dla najmłodszych. Można pobawić się tam, poznając zasady aerodynamiki i spróbować swych sił na fotelu pilota. Każdy przedmiot wystawiany w muzeum jest doskonale sklasyfikowany i dokładnie opisany. Wiele z nich kryje w sobie sensacyjne czasami tajemnice sprzed lat. Nie brakuje w Hendon również i polskich akcentów, choć nie ma ich wiele. Pamiątki po naszych wspaniałych lotnikach, znajdują się jednak w Londynie w zupełnie innym miejscu i na pewno jeszcze o tym napiszę.

Wstęp jest bezpłatny, najbliższa stacja metra to Colindale, skąd idzie się do głównej bramy około 10 minut. Będąc na terenie Hendon warto zwrócić również uwagę na eleganckich, starszych panów w granatowych marynarkach. Niektórzy z nich to weterani lotnictwa. Przynajmniej raz w roku organizowane są tutaj spotkania z tymi, którzy bronili nieba podczas II wojny światowej. Rozsiani po całym świecie lotnicy wciąż przyjeżdżają do miejsca, gdzie stoją ich niezapomniane maszyny...