Rasa białych i rasa gorszych

Nienawiść, która może zabić
Gdy Amin i Sajida Mubarek kładli się spać w poniedziałek, 20 marca 2000 roku, byli podekscytowani i pełni nadziei. Następnego dnia ich 19-nastoletni syn, Zahid, miał wrócić do domu. Spędził trzy miesiące w zachodniolondyńskim wiezieniu za kradzież ostrz do maszynki do golenia, wartych 6 funtów i zderzenie z samochodem. Zahid miał już pierwsze problemy z narkotykami. Rodzina wierzyła jednak, że pobyt w zakładzie karnym dobrze mu zrobi i po powrocie chłopak będzie mógł zrobić to, o czym marzył od długiego czasu – wstąpić do angielskiej armii.
Ale nastolatek miał już nigdy nie wrócić. Wczesnym rankiem, na godzinę przed planowanym wypuszczeniem na wolność, został zaatakowany podczas snu przez współlokatora z celi. Użył on drewnianej nogi od stołu, żeby zmaltretować ofiarę do nieprzytomności. Zahid zapał w śpiączkę, z której już się nie obudził. Zmarł tydzień później.
Morderstwa dokonał 19-nastoletni Robert Stewart, chłopak z tatuażem na czole, przedstawiającym znak krzyża i litery „RIP”. Spędził 5 lat w wiezieniu, odsiadując 18 oddzielnych wyroków. Miał obsesję na punkcie faszystowskich symboli. Żywił nienawiść do wszystkich czarnoskórych i Azjatów.
Podczas dochodzenia w sprawie morderstwa policja odkryła notatki Roberta, napisane na miesiąc przed całym zajściem. Przeczytano w nich, że jeśli podczas następnego widzenia nie zostanie zwolniony za kaucją, może zabić współlokatora z celi.
Chłopak pisał nałogowo listy i jego korespondencja z miesięcy poprzedzających morderstwo ukazuje obraz niebezpiecznego rasisty, fantazjującego na temat przemocy wobec nie-bialych.
Komisja dochodzeniowa ds. rasowych (Commision for Racial Enquiry) zapytała Stewarda, czy można było coś zrobić, by zapobiec tragedii. Odpowiedział, że pracownicy więzienia widzieli w jego kartotece rasistowskie listy: „Ktoś powinien pomyśleć, że byłem bombą zegarową gotową eksplodować”.
Od tego tragicznego zdarzenia minęły już 4 lata. Rodzina zamordowanego nastolatka wywalczyła wreszcie prawo do publicznego dochodzenia. Ma ono na celu zbadanie, jak mogło dojść do tego, że 19-nastoletni Azjata został umieszczony w celi z chłopakiem-rasistą, który w przeszłości już atakował. Obecnie 24-letni Robert Stewart odsiaduje dożywocie za zabójstwo. Został już zdiagnozowany jako psychopata.

Przyjacielsko - międzykolorowo?
Oto nasza, mrożąca krew w żyłach rzeczywistość (choć równie dobrze mógłby to być scenariusz drugiej części „Fanatyka”). Co gorsza, wiezienie to nie jedyne miejsce, gdzie można się spotkać z przejawami rasizmu. Weźmy na przykład mecze piłki nożnej...
Parę tygodni temu w Madrycie - podczas towarzyskiego meczu miedzy Anglią a Hiszpanią - kilka tysięcy hiszpańskich fanów obrzuciło obelgami czarnoskórych graczy z angielskiej drużyny. Widzowie wydawali też małpie odgłosy za każdym razem, gdy piłkarze ci przejmowali piłkę. British Football Association wniosło skargę do UEFA
Co więcej, hiszpańscy fani nie mogli wybrać gorszego czasu na wybryki. Wciąż bowiem kontrowersje budzi sprawa jednego z ich trenerów – Luisa Aragonesa. W październiku nazwał on piłkarza Arsenalu, Thierry’ego Henry’ego, „black s....”. Jako swoje usprawiedliwienie Aragones podaje to, że przez ten rasistowski komentarz chciał zmotywować do lepszej gry Josego Reyesa. Hiszpańska Federacja Piłkarska przeprosiła Arsenal.

Pokaż mi kolor skóry, a powiem ci, ile zarabiasz
Takie przypadki na masowych imprezach stają się głośne. Nie należą jednak do wyjątków. Przekonanie o wyższości niektórych ras nad innymi daje o sobie znać w codziennym życiu. Na przykład w pracy.
Czarnoskórzy i żółci pracownicy zarabiają aż do 7% rocznie mniej niż ich biali koledzy - czytamy w rządowym raporcie. Statystyki zrobiono na podstawie zarobków każdej z grup etnicznych. Wynika z nich, że przeciętna pensja pracownika z Indii wynosi prawie tyle samo, co białego na tym samym stanowisku. Ale już pracownicy z Afryki, Wysp Karaibskich czy Pakistanu zarabiają rocznie około 6,500 funtów mniej niż biali z podobnymi kwalifikacjami.
Jane Kennedy, minister pracy zajmująca się tym rządowym raportem, powiedziała, że wyniki były „szokujące”. Dodała też: „Musimy zrobić wszystko, żeby w przyszłości niczyja kariera nie zależała od pochodzenia etnicznego”.
Problemem jest więc nie tylko to, że czarnoskórzy i azjatyccy pracownicy są ciągle dwa razy bardziej zagrożeni bezrobociem niż biali. Dyskryminacji doświadczają też ci, którzy pracę mają.

Kto tu jest kolorowy?
Skąd wzięło się przekonanie, że ludzie o białym kolorze skóry są lepsi od tych czarno- czy brązowoskórych – nie wiadomo. Wiadomo natomiast, że choć teoretycznie żyjemy w czasach tolerancji i otwartości na wszystko, co inne, praktyka ciągle jeszcze nie nadążą za tą teorią.

RAMKA
Do moich białych przyjaciół

Kiedy się rodzicie – jesteście różowi.
Kiedy dorastacie – jesteście biali.
Kiedy praży was słońce – jesteście czerwoni.
Kiedy jest wam zimno – jesteście fioletowi.
Kiedy jesteście przerażeni – jesteście zieloni.
Kiedy chorujecie – jesteście żółci.
Kiedy umieracie – jesteś szarzy.
I wy nazywacie nas kolorowymi?

Martyna Porzezińska

wyślij znajomemu

Dodaj artykuł do: