Wiadomości

Tu i Teraz

24/12/2004 13:31:42

Przed pierwszą gwiazdką

Dziś Wigilia. Zgodnie z tradycją do wieczerzy zasiądziemy dopiero wtedy, kiedy na niebie pojawi się pierwsza gwiazda. W tym roku stanie się to kilka minut po godz. 16, a na niebie pojawią się w tym samym czasie dwie gwiazdy

błysk na niebie to znak, że można siadać do wigilijnej wieczerzy. To na pamiątkę gwiazdy betlejemskiej, która miała prowadzić znad Eufratu i Tygrysu trzech mędrców wędrujących, by oddać pokłon narodzonemu Jezusowi.

Ale zanim zasiądziemy do stołu, dzielimy się opłatkiem i składamy sobie życzenia świąteczne. Potem rozpoczyna się uroczysta wigilijna kolacja, podczas której na stole powinno znaleźć się 12 potraw. Według tradycji, postnych, co obecnie – zgodnie z nową formułą przykazań kościelnych, zatwierdzonych przez Watykańską Kongregację Nauki i Wiary – nie jest obowiązkowe. W tym roku Wigilia przypada jednak w piątek, więc obowiązuje post ścisły.

Na pokrytym białym obrusem stole – w zależności od miejscowej tradycji – znajdzie się zupa grzybowa, barszcz czerwony z uszkami, karp, kapusta z grzybami, kutia, kluski z makiem.

Po kolacji nadchodzi moment niecierpliwie oczekiwany przez dzieci: spod choinki wyjmowane są prezenty. Przy oświetlonym lampkami drzewku śpiewa się kolędy lub słucha ich nagrań. O północy – najwytrwalsi idą na pasterkę

Słowo „wigilia” pochodzi od łacińskiego słowa „vigilia”, czyli czuwanie. Wigilia przypada w dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia. Ten dzień przypomina dawne agapy (uczty), na których chrześcijanie gromadzili się wieczorem przed dniem świątecznym, by przez czuwanie, modlitwy i śpiewy przygotować się na obchody święta.

W Polsce Wigilia zyskała popularność w XVIII wieku, a w XX wieku stała się powszechną tradycją.

Tego dnia na wsi i w dworach umieszczało się w czterech rogach głównej sali (izby) cztery snopy zbóż: pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa, aby Boże Dziecię nie skąpiło w Nowym Roku niezbędnego pokarmu dla zwierząt i ludzi. Stół pokrywano sianem i białym obrusem, co miało przypominać ołtarz i pieluszki Dzieciątka. Ustawiano osobne zestawy dla członka rodziny zmarłego w bieżącym roku, a także dla przypadkowo zjawiającego się gościa.

Ojciec rodziny lub najstarszy wiekiem rozpoczynał wieczerzę modlitwą odczytaniem opisu narodzenia Pańskiego z Ewangelii św. Łukasza. Następnie dzielono się opłatkiem i składano sobie życzenia. Do tego doszedł później zwyczaj ubierania choinki i obdarowywania się prezentami