Wiadomości

Tu i Teraz

05/12/2004 08:47:47

Węgrzy decydują o obywatelstwie

Referendum w sprawie przyznania obywatelstwa Węgrom mieszkającym poza granicami kraju odbywa się w niedzielę na Węgrzech. Chodzi o kilka milionów żyjących w Rumunii, Słowacji, Serbii oraz na Ukrainie. Węgrzy mają się też wypowiedzieć na temat reformy służby zdrowia

Głosowanie rozpoczęło się w niedzielę o godzinie 6.00 rano i potrwa do 19.00. Wyniki mogą zostać podane już późnym wieczorem.

Kampania przed referendum podzieliła Węgrów na dwa nie do pogodzenia obozy. Rząd przeciwny jest przyjęciu obu propozycji, będących przedmiotem głosowania – opozycja natomiast intensywnie zabiegała by wyborcy powiedzieli „tak” na oba pytania w plebiscycie

W kwestii służby zdrowia rząd argumentuje, że jedynie prywatne inwestycje mogłyby doprowadzić do poprawy obecnego stanu opieki medycznej w kraju. Władze ostrzegają też, że „tak” w referendum mogłoby oznaczać renacjonalizację tych instytucji służby zdrowia, które pozostają już w prywatnych rękach, w tym np. w rękach kościoła czy fundacji charytatywnych. Paradoksalnie, opozycja przeciwna jest prywatyzacji, wskazując że kontynuowanie tego procesu doprowadzi do wzrostu kosztów leczenia, sprawiając iż najbiedniejszych nie będzie stać na korzystanie z opieki medycznej.

Równie dramatyczne kontrowersje wywołuje drugi temat niedzielnego referendum. Zwolennicy koalicji rządowej (dwie partie socjalistyczno-liberalne) są przeciwni by mający węgierskie pochodzenie obywatele sąsiadujących z Węgrami państw automatycznie otrzymali także obywatelstwo węgierskie. Z kolei prawicowa opozycja na licznych wiecach żąda dla swoich ziomków takich praw, jakie przysługują „Węgrom na Węgrzech”.

Premier Ferenc Gyurcsany wezwał do głosowania przeciw. Lider opozycji Viktor Orban uznał, iż referendum będzie „barometrem wartości moralnych Węgrów”.

Według ostatnich sondaży oba stanowiska mogą liczyć na poparcie podobnej liczby głosujących i o ostatecznym wyniku referendum zadecyduje frekwencja.

Referendum będzie ważne, gdy weźmie w nich udział minimum połowa uprawnionych do głosowania (ok. 4 mln osób).

Głosowanie może skomplikować stosunki Węgier z państwami ościennymi, które niechętnie przyjmują oficjalne polityczne wsparcie Budapesztu dla tamtejszych mniejszości węgierskich. Węgrzy twierdzą, że w państwach tych – przede wszystkim w Rumunii, a także na Słowacji, w Serbii i na Ukrainie – mieszka łącznie 5 mln ich rodaków. Same Węgry liczą 10,2 mln mieszkańców