Wiadomości

Tu i Teraz

08/08/2004 11:47:55

Belka: wizy przede wszystkim

Czas prowadzić z Amerykanami strategiczny dialog – uważa Marek Belka. Premier poleciał do USA rozmawiać m.in. o ułatwieniach Polakom podróży do Stanów Zjednoczonych. W poniedziałek w Waszyngtonie spotka się m.in. z prezydentem Georgem W. Bushem i sekretarzem obrony Donaldem Rumsfeldem. Lech Wałęsa wystosował w piątek list do prezydenta USA George’a Busha w sprawie zniesienia amerykańskich wiz dla polskich obywateli oraz wszelkich utrudnień w podróżowaniu za ocean. Zdaniem b. prezydenta, utrzymywanie przez USA wiz dla Polaków jest hańbą dla tego kraju.

Przed odlotem do Stanów Zjednoczonych szef polskiego rządu powiedział, że jest czas aby z Amerykanami prowadzić dialog strategiczny. - Zbyt długo byliśmy konsumentem globalnej polityki Stanów Zjednoczonych w stosunku do Europy i Bliskiego Wschodu, do naszych partnerów wschodnich. Warto abyśmy powiedzieli Amerykanom jakie są nasze poglądy w tym zakresie - wyjaśnił premier.

Polska stara się obecnie o uzyskanie ułatwień w podróżach, a w przyszłości o całkowite zniesienie obowiązku wizowego i swobodę podróżowania obywateli polskich do USA. Dotychczasowe polsko-amerykańskie konsultacje dotyczyły wprowadzenia amerykańskiej odprawy imigracyjnej na polskich lotniskach tak, aby oszczędzić Polakom odsyłania ich już z amerykańskich lotnisk.

Niedawno okazało się, że obecnie nie jest możliwe, ze względu na ograniczenia infrastrukturalne, przeprowadzanie pełnej odprawy imigracyjnej na Okęciu. Strona amerykańska zaproponowała więc zorganizowanie na Okęciu na razie tylko wstępnej kontroli.

Belka podkreślił w sobotę, że Polska chce, aby procedura, która miałaby być wprowadzona na polskich lotniskach, była rzeczywistym ułatwieniem w podróżowaniu do USA.

Nie powinna ona być - uważa premier - dodatkowym sposobem kontroli, tylko zastępować „ewentualne kontrole i niebezpieczeństwo odsyłania naszych obywateli z lotnisk amerykańskich”.

Nie liczmy na likwidację wiz

Belka chce też rozmawiać z amerykańskimi partnerami o inicjatywie zniesienia opłat za wizy dla obywateli 10 krajów Europy Środkowej i Wschodniej, których wojska uczestniczą w operacjach w Afganistanie lub Iraku. Projekt ustawy w tej sprawie wniósł w połowie lipca do Kongresu członek Izby Reprezentantów William O. Lipinski z Chicago.

- Chciałbym przedstawicielom amerykańskiej administracji, przede wszystkim prezydentowi Bushowi przypomnieć o tym, by jak ta inicjatywa będzie dojrzewać, została wsparta przez amerykańskie władze - powiedział Belka.

Premier dodał, że nie ma mowy o tym, by przywiózł ze swej podróży całkowitą likwidację wiz dla Polaków. Podkreślił, że trzeba pamiętać, że kwestia wiz w przeważającej części nie jest sprawą rządu amerykańskiego, a Kongresu.

Premier poleciał do USA samolotem rejsowym. Towarzyszą mu m.in. wiceminister spraw zagranicznych Adam Daniel Rotfeld oraz rzecznik rządu Dariusz Jadowski. Waszyngtońskie rozmowy dotyczyć będą też m.in. współpracy w misji stabilizacyjnej w Iraku, kontaktów gospodarczych oraz offsetu związanego z zakupem samolotów F-16 dla polskiej armii.

Wałęsa: hańba i wstyd

- To jest hańba, wstyd. To się nie mieści w głowie. Te dwa narody zawsze współdziałały, walczyły o wolność. Jak może być, że jesteśmy tak traktowani. Stany powinny jak najszybciej znieść wizy. To jest hańba dla Stanów - powiedział w piątek Wałęsa.

Były prezydent nie ma złudzeń, że jeden jego list załatwi tą sprawę. - Na razie robię punktowe uderzenia. Pukam w jedno miejsce, drugie, trzecie, żeby trochę potrząsnąć. Taka jest moja taktyka. A dopiero potem wezmę się za robotę i pokażę, co można w tej sprawie zrobić - dodał.

W liście, opublikowanym na łamach piątkowego dziennika „Fakt”, Wałęsa wezwał „odpowiednie władze amerykańskie do podjęcia kroków prawnych zmierzających do zniesienia wiz dla obywateli polskich chcących odwiedzić Stany Zjednoczone Ameryki”.

„Jestem przekonany, iż nastała wreszcie odpowiednia chwila, również z politycznego punktu widzenia, aby wyznający te same ideały wolności i demokracji obywatele polscy, którzy od ponad dwustu lat przelewają krew walcząc wspólnie z Amerykańskimi Braćmi o wolność i sprawiedliwszy świat, powinni być traktowani z należytym szacunkiem i uznaniem” - napisał laureat Nagrody Nobla.

Wicemin. spraw zagranicznych Adam Daniel Rotfeld powiedział w czwartek dziennikarzom, że nasze starania o zniesienie wiz przypadają na okres, gdy USA ze względów bezpieczeństwa wprowadzają utrudnienia na granicach.