Wiadomości

Tu i Teraz

22/06/2004 15:46:03

Polska naruszyła prawa zabużan

Polska przegrała sprawę o odszkodowania dla zabużan przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu. Oznacza to, że nasze państwo musi zapewnić realizację rekompensat wszystkim innym uprawnionym, nie tylko Jerzemu Broniowskiemu, który wniósł sprawę do Trybunału.

Trybunał orzekł, że wniosek mieszkańca Wieliczki jest słuszny i uzasadniony, a Polska naruszyła postanowienia europejskiej konwencji praw człowieka. Polska ma w ciągu trzech miesięcy wypłacić Broniowskiemu równowartość 12 tys. euro, a więc ponad 55 tys. złotych.

Broniowski domagał się od państwa odszkodowania w wysokości 390 tys. zł, czyli równowartości pozostawionego we Lwowie rodzinnego domu z ogrodem.

Przyznanie racji skarżącemu tworzy precedens, który może kosztować Skarb Państwa kilka miliardów złotych. Ponad 4 tys. zabużan i ich spadkobierców posiada już zaświadczenia o należnym im odszkodowaniu za pozostawione na wschodzie mienie.

Zabużanie z niecierpliwością oczekiwali na decyzję Trybunału, bowiem nie satysfakcjonuje ich uchwalona w styczniu ustawa, która gwarantuje rekompensaty w wysokości jedynie 15 proc. wartości pozostawionego majątku, przy tym nie więcej niż 50 tys. zł. Samo odszkodowanie - według ustawy - ma być zaliczką na poczet wartości nieruchomości, którą zabużanin może kupić od skarbu państwa.

Jak podkreślił we wtorek na antenie Sygnałów Dnia w Programie I Polskiego Radia przewodniczący Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kresowian Wierzycieli Skarbu Państwa, Andrzej Korzeniowski - państwo wystawia na sprzedaż nieruchomości niepotrzebne, w większości w fatalnym stanie. Poza tym dla osób uprawnionych ustawą wydatki związane z nabyciem są tak duże, że nie są w stanie zrealizować tej ustawy - przekonywał Korzeniowski.

Zabużanie to osoby, które pozostawiły swoje mienie na terenach byłych Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej, należących obecnie do Litwy, Białorusi i Ukrainy. Do grupy uprawnionych zostali zaliczeni również obywatele polscy repatriowani do kraju na podstawie umowy z 1957 roku między rządami Polski i ZSRR. W razie śmierci właściciela nieruchomości, uprawnienia dziedziczą wszyscy jego spadkobiercy lub jeden z nich, wskazany przez pozostałych.

Tylko w pierwszym etapie repatriacji przesiedlono 1 mln 750 tys. osób. Wiele uzyskało wówczas gospodarstwa rolne, domy, mieszkania oraz inne nieruchomości na Ziemiach Odzyskanych. Ocenia się, że zaspokojono ok. 2/3 roszczeń. Według szacunków, do tej pory nie otrzymało rekompensat ok. 85 tys. zabużan.