Wiadomości

Tu i Teraz

10/06/2004 14:10:54

G-8: NATO do Iraku

Zaangażowanie NATO w Iraku i pomoc w ustabilizowaniu sytuacji w tym kraju postulowali prezydent USA, George Bush i brytyjski premier Tony Blair podczas spotkania przywódców państw G-8 na wyspie Sea Island. Prezydent Francji Jacques Chirac z rezerwą podchodzi do tej inicjatywy. W trakcie szczytu rozmawiano też o Korei Północnej i Iranie.

Sytuacja w Iraku oraz na Bliskim Wschodzie była jednym z głównych tematów poruszanych podczas drugiego dnia spotkania przywódców krajów G-8, czyli siedmiu najbogatszych krajów świata i Rosji, na wyspie Sea Island w stanie Georgia w USA. Zdaniem George’a Busha i Tony’ego Blaira, NATO powinno odgrywać większą rolę w powojennej odbudowie Iraku.

- Nie sadzę, aby interwencja w Iraku była zadaniem dla Sojuszu Północnoatlantyckiego - powiedział Jacques Chirac dziennikarzom podczas szczytu G-8.

Francja była jednym z największych wrogów interwencji zbrojnej w Iraku. Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i inni członkowie NATO wysłali do Iraku wojska, jednak Sojusz formalnie nie zaangażował się w prowadzone w tym kraju operacje wojskowe. Dowództwo NATO twierdzi, że ma "pełne ręce roboty" w Afganistanie. Zapowiada jednak, iż przedyskutuje kwestię zaangażowania w Iraku podczas zbliżającego się szczytu Sojuszu w Stambule.

Prezydent Bush zapowiedział, że USA w dalszym ciągu będą współpracować z innymi państwami NATO "co najmniej w takim stopniu jak dotychczas". Współpraca może zostać rozszerzona.

Przywódcy G-8 są podzieleni co do stopnia oddłużenia finansowego Iraku. Stanom Zjednoczonym zależy, aby do końca 2004 roku anulować 90 proc. irackiego zadłużenia zagranicznego, szacowanego na ok. 120 miliardów dolarów.

Propozycja ta nie wywołała aplauzu wśród krajów europejskich, głównie Rosji, Francji i Niemiec, a także Kanady. Kraje te popierają konieczność oddłużenia Iraku, sugerując jednocześnie redukcję 60-70-procentową pod warunkiem, że otrzymają w zamian odpowiedni udział w gospodarczej odbudowie tego kraju. Taki warunek mieli postawić George'owi Bushowi w negocjacjach - między innymi - kanclerz Niemiec Gerhard Schroeder i prezydent Rosji Władimir Putin. Irak jest dłużny Rosjanom 8,5 miliarda dolarów.

Lwią część zadłużenia Irak jest winny arabskim monarchiom Zatoki Perskiej, przede wszystkim Kuwejtowi w formie reparacji wojennych za napad na ten kraj w 1990 roku. Jedną trzecią wierzycieli irackiego długu skupia Klub Paryski.

W rozmowach na Sea Island poruszono też kwestię badań nad bronią atomową, prowadzonych przez reżim w Korei Północnej oraz problem nuklearnych aspiracji Iranu. We wspólnym oświadczeniu, przywódcy G-8 zaapelowali do Phenianu i Teheranu o podporządkowanie się wymogom Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej. Krytycznie oceniono postępy w negocjacjach rozbrojeniowych z Koreą Północną, wyrażając nadzieję na pokojowe rozwiązanie kryzysu na Półwyspie Koreańskim.